تحلیل روز
تعداد بازدید : 81
دورنمای میانجی گری سعودی!
صابر گل عنبری- عربستان شنبه و یک شنبه آینده میزبان نشستی بینالمللی با مشارکت مقامات 30 کشور برای انجام مذاکرات صلح و یافتن راهی برای پایان جنگ اوکراین خواهد بود. به نوشته روزنامه آمریکایی وال استریت ژورنال، این نشست هم در ادامه نشست کپنهاگ در جولای گذشته و ظاهرا بدون حضور روسیه برگزار میشود. هدف نشست هم رسیدن به چارچوبی برای شروع مذاکرات صلح میان روسیه و اوکراین است،اما انتقال این نشست بینالمللی به عربستان، میتواند مقدمه ورود این کشور به میانجی گری میان غرب و روسیه با توجه به نوع روابطش با دو طرف باشد. این در حالی است که تاکنون طرفهای مختلفی از چین و ترکیه گرفته تا اسرائیل و آفریقا برای
میانجی گری اعلام آمادگی کردند و طرحهایی هم ارائه شده است. این وساطتها هم به جز درباره ترکیه آن هم در برخی زمینهها مثل مبادله اسرا و پیمان غلات به دلایلی وارد مرحله عملیاتی نشده است؛ اما مذاکرات صلح عربستان میتواند «شروعی جدی» برای این روند باشد؛ هر چند بعید است که فعلا خروجی مشخصی در جهت پایان جنگ داشته باشد. برگزاری این نشست در عربستان و میانجی گری احتمالی آن برون داد دورخیز این کشور برای ورود میانجی گرانه به پروندههای کلان بینالمللی از طریق کاربست نفوذ و موقعیتی است که در نتیجه موازنه میان شرق و غرب و موقعیت اقتصادی خود به دست آورده است. هدف بن سلمان نیز از این میزبانیها و وساطتها افزایش نقش و وزن ژئوپلیتیک عربستان در منطقه و جهان است که این هدف هم در راستای اهداف کلان چشم انداز 2030 است. در این میان، اما میزبانی مذاکرات صلح اوکراین بدون موافقت آمریکا میسر نیست و ورود ریاض به وساطت در این پرونده در آینده هم به دلایل متعددی با استقبال کرملین روبه رو خواهد شد. به نظر میرسد که غرب و در راس آن آمریکا، در میان گزینههای مطرح برای وساطت، عربستان را مناسبترین گزینه میدانند، اما اهدافی فراتر از مسائل مربوط به جنگ اوکراین نیز میتواند در ورای دادن امتیاز میزبانی این مذاکرات به عربستان باشد؛ از جمله تلاش آمریکا برای تقویت جایگاه و نقش متحدان خود در منطقه خاورمیانه و خلیج فارس. همچنین بعید نیست که موافقت آمریکا با میزبانی عربستان از این نشست بینالمللی و متعاقب آن ورود این کشور به وساطت در این جنگ در واقع امتیازی باشد که واشنگتن به این متحد خود در چارچوب برنامه عادی سازی روابط میان این کشور و اسرائیل میدهد. فعلا باید دید این نشست در صورت برگزاری چه نتیجه یا نتایجی به همراه خواهد داشت. خلاصهوار میتوان گفت که جنگ اوکراین هر چند به شدت فرسایشی شده است؛ اما در شرایط کنونی دورنمای روشنی برای پایان آن وجود ندارد و بعید است که به این زودیها این جنگ پایان یابد. احتمالا به موازات تداوم آن و تلاش غرب برای زمین گیر کردن روسیه و عمیقتر شدن این باتلاق، مذاکرات صلح نیز با اهداف متعددی کلید بخورد و پیگیری شود.