واکنش ایران و آمریکا به ارزیابی نهایی آژانس درباره «پی.ام.دی»
عراقچی: کوچکترین پنجره ای برای بازگشت بماند، برجام اجرا نمی شودآمریکا: با مختومه شدن پرونده ابهامات فعالیت های هسته ای ایران موافقت می کنیم
مدیرکل آژانس در گزارشی ارزیابی نهایی خود در خصوص مسائل باقی مانده در خصوص برنامه هسته ای گذشته و حال ایران را منتشر کرد. این گزارش نسبت به مسالمت آمیز بودن برنامه هسته ای در حال حاضر اذعان دارد ولی در عین حال از برخی فعالیت های تحقیقاتی در خصوص ابعاد نظامی پیش از سال 2003 خبر می دهد، ادعایی که از سوی مقامات ایرانی تکذیب شد. مسئولان کشورمان این گزارش را جمعا مثبت ارزیابی کرده و نسبت به بستن پرونده پی ام دی ایران بر پایه این گزارش از سوی شورای حکام ابراز امیدواری کرده اند. سید عباس عراقچی مذاکره کننده ارشد هسته ای و رییس ستاد پیگیری برجام در وزارت امور خارجه نیز تاکید کرده که «اگر شورای حکام پرونده پی ام دی را نبندد، برجام جلو نخواهد رفت.» شورای حکام در نشست 24 آذر قرار است درباره این موضوع نظر بدهد و احتمالا قطعنامه ای صادر کند.
نتیجه گیری گزارش آژانس
به گزارش ایسنا، بر اساس آنچه در بخش نتیجهگیری گزارش مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی آمده است وی اعلام کرد: تمام اقدامات تعیین شده در نقشه راه اجرا شده و ایران توضیحات و اطلاعات لازم را برای تکمیل تحقیقات آژانس ارائه داده است.
در بخش خلاصه این گزارش تاکید شده است: «تمام فعالیتهای تعیین شده در نقشه راه اجرا شده است.» ایران توضیحات لازم را به صورت مکتوب و اسناد مربوطه در خصوص مسائل باقیمانده گذشته و حال را ارائه داده است و آژانس سوالات درباره ابهامات مربوط به توضیحات و نشستهای کارشناسی فنی که برگزار شده را مطرح کرده است. آژانس بینالمللی انرژی اتمی ارزیابی میکند که یک سری از فعالیتهای مربوط به توسعه ابزار انفجار هستهای پیش از پایان سال 2003 در ایران به عنوان یک اقدام هماهنگشده صورت گرفته و برخی از این فعالیتها پس از سال 2003 ادامه یافته است. آژانس همچنین ارزیابی میکند که این فعالیتها فراتر از مطالعات علمی و احتمالی و به علاوه دستیابی به شایستگیها و ظرفیتهای فنی مربوط نبوده است. آژانس همچنین هیچ نشانه معتبری از فعالیتهای مربوط به تحقیق و توسعه یک ابزار انفجار هستهای پس از سال 2009 در دست ندارد. آژانس همچنین هیچ سند معتبری از انحراف مواد هستهای در ارتباط با ابعاد نظامی احتمالی برنامه هستهای ایران ندارد.
عراقچی: کوچک ترین پنجره ای برای بازگشت بماند، برجام اجرا نمی شود
در عین حال به گزارش ایرنا، سیدعباس عراقچی ساعتی بعد از انتشار گزارش آمانو در گفت و گو با شبکه خبر با تاکید بر اینکه گزارش آژانس صلح آمیز بودن برنامه هسته ای را تایید می کند، گفت: اگر این پرونده بسته نشود و حتی پنجره ای کوچک را برای بازگشت به این موضوع بازبگذارند برجام اجرایی نمی شود.
عراقچی: گزارش آمانو به سمت سفید گرایش دارد
عراقچی اظهار داشت: با وجود آنکه آمانو قبلا گفته بود گزارش او نه سیاه و نه سفید است اما از نظر ما به سمت سفید بیشتر گرایش دارد. وی تاکید کرد:جمع بندی این گزارش صراحتا وجود یک برنامه نظامی را رد می کند و راه را برای اینکه شورای حکام موضوع پی ام دی را خاتمه دهد هموار می کند.
وی افزود: در این گزارش در هیچ کجا از لفظ PMD، ابعاد نظامی احتمالی، استفاده نشده است چرا که ما هیچ وقت چنین موضوعی را به رسمیت نشناخته و اجازه هم ندادیم از آن در اسناد رسمی و یا مباحث استفاده شود. وی درباره نکات منفی گزارش آمانو تصریح کرد: اینکه آژانس ادعا می کند در رابطه با فعالیت های هسته ای نظامی مطالعاتی در گذشته صورت گرفته است می تواند موضوعی منفی باشد.وی خاطرنشان کرد: آژانس با وجود نمونه برداری هایی که از سایت پارچین انجام داده است اعلام نمی کند که نشانه ای بر صحت ادعاهایش یافته است. انتظار ما از آژانس برخوردی عادلانه و واقعی در این گزارش بوده است و اینکه حتی این نکات هم در گزارش نمی آمد. وی افزود: آمانو در موضعی نیست که PMD را ببندد؛ اینکه موضوع PMD بسته شود، تصمیمش با شورای حکام است اما به نظر ما با توجه به گزارشی که آمانو منتشر کرده باید این روند به بسته شدن موضوع منجر شود.
صالحی: اگر شورای حکام پرونده را نبندد ملزم به تعهداتشان نبوده اند
در همین رابطه به گزارش ایسنا، علی اکبر صالحی رئیس سازمان انرژی اتمی کشورمان نیز گفت: براساس گزارش آمانو ، دیگر راهی برای بازنگه داشتن پرونده فعالیتهای گذشته و حال هستهای صلحآمیز کشورمان (PMD) وجود ندارد و اگر نخواهند این پرونده را طی قطعنامه ای ببندند عملاً ملزم به تعهداتشان نبودند و توپ در زمین خودشان خواهد افتاد.
بعیدی نژاد: آژانس سهم خود برای مختومه کردن پرونده پی.ام.دی را ایفا کرد
در همین رابطه حمید بعیدینژاد مدیرکل سیاسی و بینالمللی وزارت خارجه در پاسخ به این سؤال ایسنا که با این گزارش انتظار ما از ارزیابی نهایی آژانس تامین شده است؟ تاکید کرد: من فکر میکنم پاسخ مثبت است. این به این معنی است که پرونده مسائل حال و گذشته از نقطه نظر آژانس حل و فصل شده است. وی گفت که "می توانیم بگوییم آژانس سهم خود را برای مختومه کردن پرونده "پی ام دی" ایفا کرد."
آمریکا: با مختومه شدن پرونده ابهامات فعالیتهای اتمی ایران موافقت می کنیم
در همین حال به گزارش بی بی سی، مارک تونر، یکی از سخنگویان وزارت امور خارجه آمریکا گفت که گزارش آژانس، ابهامات و سوالات باقی مانده در مورد برنامه اتمی ایران را به خوبی پاسخ داده است. وی گفت که آمریکا و 5 کشور دیگری که در مذاکرات اتمی با ایران مشارکت داشتند در جلسه شورای حکام آژانس در روز ۱۵ دسامبر(24 آذر) با مختومه شدن این پرونده موافقت خواهند کرد تا بتوانیم بر اجرای توافق جامع اتمی متمرکز شویم. او گفت که توافق جامع اتمی میان ایران و گروه ۱+۵ شفافیت و دسترسی لازم را برای اقدام فوری در صورت تکرار چنین فعالیت هایی در ایران فراهم می کند.
مونیز: ما متعهد به لغو تحریم های هسته ای هستیم
همزمان ارنست مونیز، وزیر انرژی آمریکا نیز در گفتوگو با شبکه سی ان ان با اشاره به گزارش آژانس بینالمللی انرژی اتمی در خصوص مسائل باقیمانده در برنامه هستهای گذشته و حال ایران که عصر روز چهارشنبه منتشر شد، گفت: هیچ نگرانی درباره فعالیتهای ایران در ارتباط با تسلیحات هستهای یا فعالیتهایی در چرخه سوخت، در چارچوب توافق هستهای ایران و گروه 1+5 وجود ندارد. به گزارش میزان، وزیر انرژی آمریکا افزود: ما متعهد به لغو تحریمهای مرتبط هستهای ایران هستیم و تحریم های هسته ای در ماه ژانویه زمانی که آژانس پایبندی ایران به تعهداتش در برجام را تایید کند، برداشته خواهد شد.
کری: هیچ وقت درباره تلاش ایران برای ساخت بمب اتم، شک نداشتهایم
وزیر خارجه آمریکا نیز که به آتن رفته بود، به موضوع فعالیتهای هستهای ایران و گزارش اخیر مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی در خصوص این فعالیتها هم اشاره کرد و در تفسیر آمریکایی از این گزارش سیاه و سفید گفت: «هیچ وقت شک نداشتیم که ایران بر روی (ساخت) سلاح هستهای کار کرده است.» کری البته با همین پیشفرض هم از توافق وین تمجید کرد و گفت: «توافق هستهای تضمین میکند که آنچه در گذشته رخ داده، در آینده تکرار نخواهد شد.»
استقبال دفتر نخست وزیر رژیم صهیونیستی از بیانیه آمانو
اما روزنامه صهیونیستی هاآرتص، نیز ساعاتی بعد از انتشار گزارش آمانو نوشت: «اسرائیل، از این ارزیابی استقبال کرد و دفتر نخستوزیری، در بیانیهای آن را سندی برای وجود برنامه هستهای مخفیانه ایران، حتی بعد از سال 2003 دانست.»
خبر مرتبط
نشست کارشناسی کمیسیون برجام در وین انجام شد
تسنیم- دور جدید نشست های کمیسیون مشترک برجام در سطح کارشناسی از صبح پنجشنبه در وین پایتخت اتریش آغاز شد. ریاست هیات مذاکره کننده ایران در این نشست به عهده حمید بعیدی نژاد است و مشورت درباره پیش نویس قطعنامه پیشنهادی ١+٥ برای بستن پرونده مسائل گذشته و حال ایران موضوع اصلی این نشست خواهد بود.