گفت وگو با دکتر حسن اصانلو، استاد معماری دانشگاه پلی تکنیک میلان
تعداد بازدید : 0
معماری بازتاب تفکرات و ارزش های یک جامعه است
نویسنده : اکرم محمدی
a_mohammadi@khorasannews.com
دکتر حسن اصانلو بیست و دو سال است که تدریس می کند. او در دانشگاه پلی تکنیک میلان و دانشگاه های ایران تدریس می کند و استاد راهنمای دانشجویان رشته دکترای معماری در ایتالیاست. او در زمینه معماری شهری و اخلاقیات، پژوهش هایی را انجام داده است و حالا مدتی است که در تهران به سر می برد. این استاد دانشگاه در همایش ها و برنامه هایی حضور پیدا کرده و برای دانشجویان و معماران سخنرانی می کند و از مشکلات معماری سخن می گوید. او در یکی از سخنرانی هایش در مورد معماری و ارتباط آن با اخلاقیات سخن گفته است؛ در همین رابطه گفت و گویی با وی داشته ایم که می خوانید.
در یکی از همایش هایی که سخنرانی می کردید، به معماری به سبک زندگی و اخلاق اشاره کردید. می خواستم راجع به تاثیر معماری بر سبک زندگی بیشتر توضیح دهید و این که این هنر چه ارتباطی با اخلاق و زندگی دارد؟
-هر نوع معماری بازتاب سبک زندگی خود است. هر قدر جامعه اخلاقی تر باشد، این اخلاق را در معماری می بینیم. هر چه اخلاق در جامعه کمتر باشد، بازتاب آن را هم در معماری می بینید. این بحثی است که در همه جای دنیا وجود دارد. به همین دلیل معماری را به سه بخش تقسیم کردیم. یک بخش ساخت و ساز است که نیاز بیولوژیکی انسان را تامین می کند. بخش دیگر زیبایی شناسی در معماری است که در آن معماری تبدیل به هنر می شود و یک بخش هم اخلاق در معماری است. اخلاق در تمام جوامع دنیا یک ارزش محسوب می شود. به همین دلیل گفتیم که بالاترین ارزش و ارزش مطلق؛خدا هست. مثلاً معماری تا پیش از رضا شاه تمام مسائل اخلاقی رعایت می شد.
قطعاً جوامع غربی یا جوامع مدرن؛ اگر چه بحث خرد را وارد معماری می کنند اما بحث اخلاق را کمتر در معماری می بینیم. اخلاق یک واژه عام است که بی نهایت می توان به آن معنی داد. مثلاً چیزی که این جا برای ما ارزش محسوب می شود، شاید جای دیگر ارزشی نباشد، یا برعکس.
در واقع این موارد؛نسبت هایی است که در هر فرهنگ به شکل مجزایی ارزیابی می شود؟
-بله؛ هر فرهنگی ارزش های آن جامعه و فرهنگ را دارد. مثلاً ممکن است چیزی که در یک جامعه ارزش محسوب می شود، در جامعه ای دیگر ضدارزش باشد. هر فرهنگی ارزش هایی دارد که دلیل نمی شود تا ارزش های فرهنگی را در فرهنگ دیگر داشته باشیم. در مورد معماری غرب هم همین طور است. معماری غرب ارزش های اخلاقی خودش را دارد و نمی توان آن را در ایران بومی سازی کرد.
با توجه به این مواردی که اشاره کردید، مشکلات معماری ما چیست؟
-معماری ما مشکل ندارد. آدم های ما مشکل دارند. یعنی تا زمانی که تفکر ما عوض نشود، معماری ما هم عوض نمی شود. بحث تفکر است تا روزی که جامعه ما یک پا در سنت دارد و یک پا در مدرنیته و گیج است، معماری ما هم گنگ است. ما باید تکلیف خودمان را با تجدد و مدرنیته روشن کنیم و آن موقع است که تکلیف معماری هم روشن می شود. معماری بازتاب تفکرات و ارزش های یک جامعه است.
ما از زمان مشروطیت تا امروز هنوز تکلیف خودمان را با خودمان روشن نکرده ایم و معماری ما هم به همین دلیل یک معماری مغشوش است. چون معماری ما بازتاب یک تفکر مغشوش است. این مسئله فقط بحث ایران نیست بلکه در تمام کشورهایی که همپای ایران هستند این بحث وجود دارد. در ایران بحثی به عنوان معماری سنتی وجود داشت بعد که انقلاب صنعتی شد به گونه های مختلف معماری را با خود به ارمغان آورد. مثلاً راه آهن، فرودگاه، بیمارستان و طراحی این مراکز یا طراحی دانشگاه و ایستگاه و فرودگاه و ما به سرعت مصرف کننده های این میوه های انقلاب صنعتی بودیم. هرگز تولیدکننده نبودیم و این طبیعی است که از غرب تقلید کردیم چون معماران ما تا قبل از رضا شاه یا کاروانسرا می ساختند یا مسجد و عمارت های دیگر و بسیار هم زیبا می ساختند اما در مورد پروژه های جدید چیزی نمی دانستند. وقتی هواپیما نمی دانستند که چیست؛ نمی توانستند فرودگاه طراحی کنند به همین دلیل انقلاب صنعتی به همراه خود استثمار معماری را وارد کرد چون از آن ما نبودند تا بخواهند بومی شوند به زمان نیاز دارند یعنی در عین حالی که سنتی هستیم، هواپیما هم سوار می شویم. در عین سنت گرایی از تلفن همراه استفاده می کنیم و بازتاب این موارد را در معماری می بینید.
من معتقدم که باید این جمله که مشکلات معماری به آدم ها برمی گردد را اصلاح کرد چون بناها و معماری را اگر چه بخشی از فرهنگ ماست اما مردم این معماری را نمی سازند. بلکه این معماران هستند که بخش اعظم این وظیفه را بر عهده دارند.
-حرف قشنگی می زنید. درست است. رین سفیان بزرگترین معمار معاصر در حال حاضر می گوید: وقتی ساختمانی را ساختید؛ مردم مجبورند در آن زندگی کنند. در این جا بحث مطالعات پیش می آید. قبل از این که اثری را بسازید؛ ابتدا باید جوانب آن را مطالعه کنید و بعد بسازید. یعنی پنج سال جوانب آن را مطالعه کنید و دو ماهه ساخته شود ولی ما برعکس انجام می دهیم یعنی اول می سازیم و بعد می خواهیم در مورد آن مطالعه کنیم. فقر مطالعات در معماری ما مشهود است.
در دهه ۱۹۴۰ زمانی که در آلمان خانه های مردمی یا کارگری را ساختند، بزرگترین معماران قرن از سراسر اروپا جمع شدند. مطالعه کردند و برای کارگرانشان ساختمان هایی را طراحی کردند.
نمونه آن در کشور ما با عنوان مسکن مهر ساخته می شود و من فکر نمی کنم که چهار تا معمار قوی وجود داشته باشند که با مطالعه در مورد این ساختمان ها برای قشر ضعیف؛ معماری کار کرده باشند. به همین دلیل معماران هم بی تقصیر نیستند.
با همه این اوصاف اخلاق چه قدر می تواند در تغییر معماری ما موثر باشد؟
-اگر اخلاق در جامعه ای وجود داشته باشد، مطالعه هم وجود دارد. دلیل این که مطالعه در معماری وجود ندارد این است که اخلاق در معماری وجود ندارد. در معماری قدیم؛ همه چیز سر جای خودش است چون اخلاق حرف اول را می زد. بعد مطالعه و بعد ساخت و ساز مثلاً بافت های قدیمی در یزد، کرمان، شیراز، سمنان و شهرهای دیگر را نگاه کنید، احساس می کنید که بناها، کالبد خدایی دارد و زاییده دست انسان نیست چون تمام ارزش هایی که یک جامعه اسلامی دارد؛ در آن دیده می شود و بازتاب ارزش های جامعه را در آن معماری می بینیم و چون اخلاق از بین رفت؛ مطالعه و ارزش هم از بین می رود و مردم هم از این اتفاق ناراحت هستند.
برگزاری همایش ها چقدر می تواند در آگاهی و شناخت معماران و دانشجویان این رشته؛ موثر باشد؟ و این که تغییری در بافت معماری ایجاد کند؟
-ما انتظار اجرایی نداریم فقط در حد امید و آرزوست که امیدواریم تاثیرگذار باشد.
بنابراین باید چه کار کرد که معماری شهر؛ اصولی و درست شود یا حداقل به آن سمت برود. مثلا در شهر می بینیم در کنار یک ساختمان پنج طبقه ساختمان سه طبقه ساخته شده...
-بله؛ دقیقاً؛ به این می گویند بدنه شهری که ما نداریم. من نسخه ای ندارم که بگویم اگر این نسخه را رعایت کنید؛ انجام شدنی است چندی پیش یکی از معماران ادینبورگ مشکلات شهری تهران را پس از بازدید از این شهر عنوان کرده بود. یکی از این موارد بحث عابران است. اصلاً در شهرسازی به انسان توجه نشده و به ماشین ها بیشتر توجه شده است و در این سی سال اخیر تمام میلیاردها تومان پولی که خرج کرده ایم، یا با این پول ها تونل درست کردیم یا پل و بزرگراه یا اصلاح هندسی کرده ایم. مثل این که ملت تهران در ماشین زندگی می کنند. در کشورهای دیگر بحث شهر در اندازه مقیاس انسانی تعریف می شود در حالی که در این جا اصلاً به این موضوع توجه نمی شود. شهر تهران مرز ندارد. از فرودگاه امام که به سمت تهران می آیید مشخص نیست که شهر تهران از کجا آغاز می شود. در حد تابلو مشخص است اما شهر «کمربند سبز» ندارد. این هایی که می گویم مربوط به امروز نیست بلکه به پنجاه سال پیش برمی گردد. بهسازی هم یکی از مواردی است که باید هر چند سال یک بار صورت بگیرد و ما هیچ کدام از این ها را در معماری و شهرسازی مان نداریم. در معماری شهری برای چیزی به نام انسان برنامه ریزی نداریم. آدم ها شب و روز سوار ماشین نیستند و در طول روز می خواهند قدم هم بزنند. همه جای دنیا قشر سالمند داریم و در شهرهای ما چیزی برای آن ها تعریف نشده است. قوی ترین شهر ما هم تهران است. حتی سازمان زیباسازی هم تصور می کند اگر چند تا لامپ و تزیین پل داشته باشید؛ شهر زیبا شده است. در واقع تهران برای انسان ها و شهروندان طراحی نشده است بلکه برای ماشین ها طراحی شده است در واقع حق و حقوق ماشین ها بیشتر از انسان هاست و تمام ساخت و سازها و حرکت های شهری، برای ماشین ها طراحی شده؛ نه برای آدم ها و این مشکل را به سرعت نمی توان رفع کرد.
نویسنده معروف روسی درگذشت
واسیلی بلوف نویسنده بزرگ روس که درمورد زندگی روستایی این کشور می نوشت، از دنیا رفت. به گزارش خبرآنلاین، بلوف سه شنبه شب در سن 80 سالگی درگذشت، بیانیه رسمی مرگ او که در شمال روسیه زندگی می کرد، در حالی روز چهارشنبه اعلام شد که در آن اشاره ای به دلیل مرگ بلوف نشده بود. اولین مجموعه شعر او سال 1961 منتشر شد، اما پس از انتشار و موفقیت چشمگیر اولین رمان بلوف با عنوان «کسب و کار مثل همیشه است» در سال 1966 بود که بسیاری سراغ مجموعه شعر بلوف رفتند. ولادیمیر پوتین رئیس جمهور روسیه و دیگر مقامات این کشور مرگ بلوف را تسلیت گفتند. دمیتری مدودف نخست وزیر روسیه نیز در بیانیه ای گفت: «آثار او ما را انسان های مهربان تر و نیکوتر می ساخت.»
عضو کمیسیون فرهنگی مجلس:
تعداد بازدید : 0
استعفای یک مدیر برای فیلمی مثل «یک خانواده محترم»کافی نیست
عضو کمیسیون فرهنگی مجلس درباره استعفای یکی از مدیران سیمافیلم به خاطر تولید فیلم یک خانواده محترم گفت: استعفا یا برکناری یک مدیر کافی نیست. این تنها قدم اول در این مقوله به شمار می آید و باید در حوزه سینما آسیب شناسی صورت گیرد.به گزارش فارس«لاله افتخاری» عضو کمیسیون فرهنگی مجلس شورای اسلامی درباره فیلم سینمایی «یک خانواده محترم» و برکناری مدیر گروه انقلاب و دفاع مقدس مرکز سیما فیلم گفت: من پس از دیدن فیلم احساس کردم در حق حضرت امام (ره) ، اسلام عزیز و ارزش های انقلاب و نظام چقدر جفا شده است و کاری انجام شده که یا نسجیده بوده و یا دانسته اتفاق افتاده که به هرحال بسیار تاسف بار است.وی افزود: چرا بر خی از افراد در حوزه سینما باید امکان ساخت فیلم هایی را داشته باشند که سم مهلکی برای مخاطب و فرهنگ اسلامی ما باشد و دستاویزی برای دشمنان انقلاب و نظام شود.افتخاری در ادامه درباره برکناری یکی از مدیران سیما فیلم گفت: برکناری یا استعفای یک مدیر به نظر می رسد تاثیر چندانی نداشته باشد و باید این معضل در کشور ریشه یابی شود و زیربنایی با این مشکل برخورد شود و در ساخت یک فیلم در مراحل مختلف اعم از فیلمنامه، تولید و اکران نظارت کامل صورت گیرد و جایگاه خاصی برای سینما در نظر گرفته شود و هنرمندان متعهد و متخصص آثار را مورد توجه قرار دهند تا ما شاهد این گونه آثار و تبعات آن در میان مخاطبین ایرانی و خارجی نباشیم.
اعضای جدید انجمن شاعران ایران انتخاب شدند
اعضای جدید انجمن شاعران ایران در نشست مجمع عمومی این انجمن انتخاب و معرفی شدند. به گزارش ایرنا از انجمن شاعران ایران، در این جلسه که با حضور جمعی از اساتید و شاعران پیشکسوت برگزار شد، برای انتخاب هیئت مدیره جدید از اعضا رای گیری به عمل آمد که طی آن فاطمه راکعی، ساعد باقری، عباس کی منش(استاد مشفق کاشانی)، افشین علاء و سهیل محمودی به مدت یک سال به عنوان اعضای جدید هیئت مدیره انتخاب شدند. همچنین مصطفی رحماندوست به عنوان بازرس قانونی انجمن شاعران ایران انتخاب شد.محمدرضا عبدالملکیان نیز از اعضای پیشین هیئت مدیره برای انتخابات جدید نامزد نشده بود.محمدعلی بهمنی، مشفق کاشانی، مصطفی رحماندوست، اسماعیل امینی، فاطمه راکعی، رضا صفریان، غزل تاجبخش، حسین اسرافیلی، ساعد باقری، نرگس گنجی، افشین علاء، م.موید، محمدرضا عبدالملکیان، سهیل محمودی، عبدالجبار کاکایی و بیوک ملکیاعضای حاضر در مجمع عمومی انجمن شاعران ایران بودند.
نخستین شب نمایشنامه خوانی به نفع زلزله زدگان آذربایجان برگزار شد
نخستین برنامه نمایشنامه خوانی فرهنگسرای اندیشه به همت اعضای انجمن بازیگران خانه تئاتر برای كمك به زلزله زدگان آذربایجان با اجرای نمایش نامه «یادگار خسته ی خاركن به خانه بر می گردد» به نویسندگی و كارگردانی بهزاد فراهانی برگزار شد.به گزارش ایلنا، در این برنامه كه با استقبال هنرمندان و مردم مواجه بود بلیت اجرای نمایش به صورت همت عالی فروخته شد. مسئولیت صندوق جمع آوری كمك های مردمی با هنرمندانی همچون ستاره اسكندری، مهدی میامی، جمشید جهانزاده و سهیلا رضوی بود. پس از ورود مردم به سالن آمفی تئاتر، پرویز بهرام دوبلور شناخته شده و پیشكسوت كشور روی صحنه رفت و رو به حاضران، قطعه شعری كه بهزاد فراهانی برای مردم زلزله زده آذربایجان سروده است خواند.
آخرین اخبار جایزه ادبی بوکر
تعداد بازدید : 0
بوکر آسیایی بدون حضور ایرانیان
نامزد های اولیه جایزه ادبی بوکر آسیا در حالی معرفی شدند که در این فهرست نام «اورهان پاموک» و «الیف شفق»، دو نویسنده ترک، خودنمایی می کند، این در حالی است که جای نویسندگان ایرانی در این فهرست خالی است. امسال 15 نویسنده از کشور های مختلف آسیایی به غیر از ایران، از ترکیه گرفته تا ژاپن، به عنوان نامزد های راه یافته به مرحله اول معرفی شدند. به گزارش خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)، اورهان پاموک، برنده نوبل سال 2006، با رمان «خانه ساکت» خود در این رقابت شرکت کرد و هموطن او الیف شفق، برای نگارش کتاب «افتخار» شایسته راهیابی به این مرحله از جایزه بوکر آسیا شناخته شد.
به نوشته روزنامه حریت، نامزد های جایزه 30 هزار دلاری بوکر آسیا از میان 108 اثر ارسال شده از 9 کشور آسیایی برگزیده شدند. این جایزه که مخصوص نویسندگان برخی کشورهای آسیایی است که آثارشان به زبان انگلیسی نوشته و یا ترجمه شده است، برای اولین بار در سال 2007 راه اندازی شد.ملاک شرکت آثار ادبی در این رقابت، انتشار آن ها به زبان انگلیسی است؛ اما اگر کتابی سال ها پیش به زبان اصلی منتشر و در سال 2011 به زبان بین المللی ترجمه شده باشد، می تواند در رقابت برای کسب جایزه بوکر آسیایی شرکت کند.بوکر آسیا که تا چند سال پیش تنها به کشورهای آسیای شرقی تعلق می گرفت و نویسندگان کشورهای خاورمیانه در آن جایی نداشتند، در مقررات جدید خود اعلام کرد که آثاری از نویسندگان کشورهای ایران، قزاقستان، قرقیزستان، ترکیه، تاجیکستان، ترکمنستان و ازبکستان که به زبان انگلیسی نوشته یا ترجمه شده باشند، نیز در این رقابت شرکت داده می شوند.
فهرست اولیه بوکر عربی
با اعلام فهرست اولیه جایزه بین المللی بهترین داستان عربی، دور جدید این جایزه کلید خورد.
به گزارش خبرگزاری مهر به نقل از اهرام آنلاین، این فهرست که شامل نام 16 نویسنده و اثر داستانی است که در 12 ماه اخیر به بازار آمده اند، برای انتخاب بهترین اثر داستانی عربی سال 2013 منتشر شد. کویت کشوری است که برای نخستین بار با اثری به نام «چوب بامبو» نوشته سعود السنوسی به این فهرست راه یافته و ربیع جابر که سال پیش با اثری به نام «دروزی های بلگراد» به عنوان برنده این جایزه انتخاب شده بود، امسال با اثر جدیدش در این فهرست جای گرفته است. فهرست نهایی این رقابت شامل نام 6 نویسنده در تاریخ 9 ژانویه اعلام می شود. این جایزه که با حمایت بنیاد بوکر لندن و ابوظبی اهدا می شود و به نام جایزه بوکر عربی مشهور است، از آوریل 2007 در ابوظبی پایه گذاری شده و برای معرفی آثار با کیفیت عربی اهدا می شود. آثار راه یافته به فهرست نهایی این رقابت هریک 10 هزار دلار و برنده علاوه بر آن 50 هزار دلار دریافت می کند. تنها رمان هایی به این رقابت راه داده می شوند که به زبان عربی نوشته شده باشند و آثار ترجمه شده به زبان عربی در این رقابت جایی ندارند.