خوانندگان محترم! در صفحه حقوقی روزنامه خراسان، پاسخگوی پرسش های حقوقی شما هستیم. شما می توانید پرسش های خود را در تمام زمینه های حقوقی، از طریق پیامک به شماره 2000999 ارسال کنید. لطفاً در ابتدای متن پیامک حتما کلمه «حقوقی» را قید فرمایید.
پرسش: مهریه همسرم قسط بندی و تکلیف جهیزیه از طرف دادگاه معلوم شده است. بنده دادخواست طلاق داده ام. مراحل رسیدگی به دادخواست من چیست و چقدر طول می کشد تا به نتیجه برسد؟
پاسخ: ماده 1133 قانون مدنی اعمال حق طلاق از سوی مرد را به شرایط و مقدماتی مشروط کرده است؛ از جمله، صدور گواهی عدم امکان سازش از سوی دادگاه. صدور این گواهی نیز به نوبه خود تابع تشریفاتی مانند مراجعه به مراکز مشاوره و داوری است.
به علاوه، ثبت طلاق موکول به پرداخت حقوق مالی زوجه از سوی شوهر یا صدور حکم قطعی اعسار شوهر و تقسیط محکوم به می باشد. ماده 29 قانون حمایت خانواده در این باره بیان می کند: «دادگاه ضمن رأی خود با توجه به شروط ضمن عقد و مندرجات سند ازدواج، تکلیف جهیزیه، مهریه و نفقه زوجه، اطفال و حمل را معین و همچنین اجرتالمثل ایام زوجیت طرفین مطابق تبصره ماده (۳۳۶) قانون مدنی تعیین و در مورد چگونگی حضانت و نگهداری اطفال و نحوه پرداخت هزینههای حضانت و نگهداری تصمیم مقتضی اتخاذ می کند. همچنین دادگاه باید با توجه به وابستگی عاطفی و مصلحت طفل، ترتیب، زمان و مکان ملاقات وی با پدر و مادر و سایر بستگان را تعیین کند.
ثبت طلاق موکول به تأدیه حقوق مالی زوجه است. طلاق درصورت رضایت زوجه یا صدور حکم قطعی دایر بر اعسار زوج یا تقسیط محکومٌ به نیز ثبت می شود. در هرحال، هرگاه زن بدون دریافت حقوق مذکور به ثبت طلاق رضایت دهد می تواند پس از ثبت طلاق برای دریافت این حقوق از طریق اجرای احکام دادگستری مطابق مقررات مربوط اقدام کند.»
بنابراین حقوق مالی زوجه منحصر به مهریه نیست. نفقه، اجرت المثل، هزینههای انجام شده از سوی زوجه در زندگی مشترک و شروط مالی ضمن عقد نکاح مانند «شرط تنصیف دارایی در صورت طلاق به درخواست زوج» نیز از حقوق مالی زوجه است که باید پیش از اجرای صیغه طلاق تکلیف آنها مشخص شود.
ماده ۳۰ قانون حمایت خانواده مصوب 1391 بیان می کند: «در مواردی که زوجه در دادگاه ثابت کند به امر زوج یا اذن وی از مال خود برای مخارج متعارف زندگی مشترک که بر عهده زوج است هزینه کرده و زوج نتواند قصد تبرع زوجه را اثبات کند، میتواند معادل آن را از وی دریافت نماید.» با توجه به اینکه رسیدگی به درخواست طلاق مستلزم دعوت از طرفین، ارجاع آنها به داوری و مشاوره و تلاش برای ایجاد سازش بین آنها از سوی دادگاه است، پیش بینی زمان حصول نتیجه ممکن نیست.