امید نیا- تصویب تمدید تحریم های ایران همانطور که انتظار می رفت، واکنش گسترده ای در بین مقامات کشورمان داشت و تاکید همه بر این بود که پاسخ ایران برای این نقض توافق هسته ای روی میز قرار دارد. با این حال اتحادیه اروپا فعلاً ترجیح داده تا امضای رئیس جمهور آمریکا واکنشی نشان ندهد. به گزارش فارس به نقل از «اسپوتنیک»، «مایا کوشیاجانسیچ» سخنگوی این اتحادیه به خبرنگاران گفت: «در ارتباط با تحریمهایی که سنای آمریکا تایید کرد، ما تصمیم سنا را مورد توجه قرار داده و اکنون که طرح به کاخ سفید ارسال شده، تا تکمیل روند تقنینی منتظر میمانیم. به همین جهت در این مرحله اقدام بیشتری انجام نمیدهیم.»
توضیحات محمد جواد ظریف در مجلس
در خرداد 94 محمد جواد ظریف وزیر خارجه کشورمان به صراحت از مغایر بودن قانون ایسا با برجام سخن گفته بود. محمدجواد ظریف که خرداد ماه 95 در صحن علنی مجلس حاضر شده بود، با اشاره به این که ایران درباره تمدید این قانون به دولت آمریکا هشدار داده، تأکید کرده بود: «اهداف برجام، چارچوب های برجام و دولت آمریکا - ربطی هم به این ندارد که دولت کجاست، کنگره کجاست و چه کسی در کاخ سفید نشسته - تعهدات بین المللی دولت آمریکا مشخص است و نباید تحریم ها مجددا ایجاد شود.»
شمخانی: قدرت مانورمان بازدارنده خواهد بود
همچنین دولت و مجلس کشورمان که پیشتر نسبت به تمدید این قانون هشدار داده بود، واکنش قاطعی به تمدید این طرح داشت. شمخانی دبیر شورای عالی امنیت ملی با تأکید بر این که قدرت مانورمان بازدارنده بوده و درباره برجام راههای متعددی داریم، گفت: «ما گزینههای مختلفی داریم. اما بهطور حتم آغازکننده هیچ گزینهای که این تعهد بینالمللی را نقض کند، نیستیم. چون برجام یک تعهد بینالمللی است و باید طرفهای مختلف وافی به عهدی باشند که امضا کردهاند.» شمخانی پیشتر تمدید این تحریم ها را با عبارت «لگد زدن به برجام» توصیف و تأکید کرده بود: «طبیعتا ملت ایران این لگد زدن را بی پاسخ نمی گذارد. بسته فنی آماده کردیم که اگر این لگد زدن حاصل شد به آن بسته فنی عمل می کنیم به نحوی که آن ها مبهوت شوند.»
صالحی: پیش بینی های لازم را از قبل کرده ایم
همچنین علی اکبر صالحی رئیس سازمان انرژی اتمی با اشاره به این مصوبه تأکید کرد: «این قانون (ایسا) اکنون وجود دارد اما رئیس جمهور آمریکا آن را ملغی الاثر کرده و فعلاً آثاری مترتب بر آن نیست.» به گزارش ایسنا، صالحی افزود: «این تمدید عملاً نقض صریح برجام است به ویژه اگر اجرایی و عملیاتی شود.» وی همچنین در پاسخ به سوالی درباره واکنش ایران به نقض تمدید این قانون توسط آمریکا تصریح کرد: ایران ضرورتی بر علنی کردن آن (اقدامات متعاقب) مسئله ندارد، ما پیش بینی های لازم را از قبل کرده ایم. به گفته صالحی در هیئت نظارت بر اجرای برجام که رئیس جمهور پس از سخنان مقام معظم رهبری آن را تشکیل داده بود درباره این موضوع صحبت شد و اقدامات لازم را مدنظر قرار دادند. سخنگوی وزارت خارجه نیز مصوبه کنگره در تمدید 10 ساله تحریم های ایران را «مخالف برجام و تعهدات آمریکا در حقوق بین الملل مبنی بر عدم مداخله در روابط داخلی و بین المللی سایر کشورها» دانست.
ابوطالبی: مشروع ترین و شدیدترین روش مقابله با هر نقض برجام، اقدام براساس اجماع و انزوای ناقضان است
همچنین ابوطالبی معاون سیاسی دفتر رئیس جمهور در اولین واکنش به تصویب قانون تمدید 10ساله تحریمها در سنای آمریکا گفت: «اگر برجام تعهدی چندجانبه است، نقض آن توسط یکی از اعضا را نمی توان یک جانبه با نقض پاسخ گفت.» به گزارش ایرنا به گفته حمید ابوطالبی «هر نقضی، اقدام علیه تمامی متعهدین خواهد بود. مشروع ترین و شدیدترین روش مقابله با هر نقض برجام، برخورد هماهنگ، پاسخ شدید و یکپارچه تمامی متعهدین، اقدام براساس اجماع و انزوای ناقضان است.»
طرح های 2 و 3 فوریتی مجلس برای مقابله با تحریم جدید آمریکا
در همین حال نمایندگان مجلس هم واکنش های قاطعانه دولت را در این باره خواستار شدند و بر اقدامات متقابل توسط مجلس تأکید کردند، به نظر می رسد جلسه فردای مجلس، کم و کیف واکنش ایران را به شکل روشن تری معلوم کند. تابش نایب رئیس فراکسیون امید مجلس با اشاره به تهیه پیشنویس یک طرح 2 فوریتی در واکنش به این قانون، گفت: این طرح در کمتر از یک ساعت به امضای ۱۴۵ نفر از نمایندگان گرایشهای مختلف سیاسی خانه ملت رسیده است. وی موضوع این طرح 2 فوریتی را «ممنوعیت خرید کالاهای مصرفی آمریکایی» عنوان کرد. همچنین به گزارش خانه ملت، نعمتی سخنگوی هیئت رئیسه مجلس هم گفت: مجلس با تصویب طرح ضداستکباری ممنوعیت خرید کالاهای مصرفی آمریکایی به طور قطع به اقدامات آمریکایی پاسخ می دهد و در ادامه گام های موثر و مهم دیگری را برخواهد داشت. وی افزود: یکی از اقدامات مجلس در مقابله با این اقدام، تهیه قطعنامه ای است که به امضای 220 نفر از نمایندگان رسیده است. همزمان یک عضو دیگر هیئت رئیسه مجلس هم از تدوین طرحی سه فوریتی برای تکلیف دولت به از سر گیری فعالیت صلح آمیز هستهای خبر داد. به گزارش ایسنا اکبر رنجبرزاده ضمن اعلام این خبر افزود: این طرح احتمالاً روز یکشنبه 14 آذر تقدیم هیئت رئیسه مجلس میشود. به گفته رنجبرزاده اگر این طرح روز یکشنبه تقدیم هیئترئیسه و 3 فوریت آن تصویب شود، در همان روز ماده واحده و تبصره آن بررسی میشود. نماینده مردم اسدآباد با اشاره به این که این طرح یک ماده واحده و پنج تبصره دارد، ادامه داد: در این طرح باید دولت را مکلف کنیم تا از آمریکا به دلیل نقض مکرر برجام در مراجع ذیصلاح بینالمللی شکایت کند. نقوی حسینی سخنگوی کمیسیون امنیت ملی مجلس هم از دعوت تیم مذاکرهکننده و رئیس دستگاه دیپلماسی به مجلس برای بررسی ابعاد این قانون خبر داد.
ذوالنور: دولت را موظف می کنیم به هیچ یک از محدودیت های برجامی پایبند نماند
رئیس کمیته هسته ای مجلس شورای اسلامی الزام دولت به اجرای قانون مصوب سال 94 را یکی از این اقدامات ذکر کرد و گفت: ما همچنین در جلسه علنی روز یکشنبه مجلس یک طرح دوفوریتی را به امضای نمایندگان خواهیم رساند که آن طرح دولت را ملزم می کند به هیچ یک از محدودیت های برجامی پایبند نماند و در چارچوب ان پی تی از همه حقوق هسته ای مجاز خود بدون هیچ محدودیتی استفاده کند.مجتبی ذوالنور افزود: این تکلیف به دولت شامل افزایش میزان غنی سازی اورانیوم به هر میزان درصد که مورد نیاز کشور باشد، می شود.
قالیباف: برجام خیانت نبود، خیانت آن است که برجام را قاب بگیریم و به آن نگاه کنیم
محمدباقر قالیباف، شهردار تهران در صفحه اینستاگرامی خود به تمدید تحریم ده ساله ایران توسط سنای آمریکا واکنش نشان داد و نوشت: «برجام از سوی آمریکا با تمدید تحریمهای ده ساله ایران نقض شد و البته این بدعهدی چندان دور از انتظار نبود. صرفا برای شیفتگان غرب که بیاعتمادی نظام به آمریکا را وهم و دشمن تراشی میدانستند، این اتفاق تجربه جدید بود و شاید حالا به دوراندیشی رهبر انقلاب ایمان بیاورند. همچنان که قطعا اصل مذاکره و برجام خیانت نبود. خیانت آن است که برجام را قاب بگیریم و فقط مشتاقانه به آن نگاه کنیم و از توان داخل کشور غفلت کنیم. برای کسی که خودش را به تخت زنجیر کرده چه فرقی میکند که در باز باشد یا بسته؟ چه فرقی میکند که برجام نقض شود یا آمریکا در تهران سفارت بزند وقتی ما خودمان به پای اقتصاد قفل زدیم هزاران واحد تولیدی را تعطیل کردیم و با سوء مدیریت بیکاری را به بحران تبدیل کردیم؟»
عارف: دولت آمریکا راهی جز وتوی مصوبه سنا ندارد
در همین حال عارف رئیس فراکسیون امید مجلس هم در واکنش به تصویب قانون ایسا در کنگره گفت: دولت ایالات متحده آمریکا باید بداند که اگر می خواهد در نظام بین الملل اعتماد به کشورش را زیر سوال نبرد، راهی جز وتوی مصوبه سنای آمریکا ندارد. وی افزود: ایران مطمئنا واکنش جدی را در برابر این اقدام سنای آمریکا نشان خواهد داد. جلودارزاده عضو دیگر فراکسیون امید هم با هشدار نسبت به این که آمریکا باید منتظر عواقب نقض برجام باشد، تأکید کرد: مجلس واکنش متقابل به مصوبه اخیر سنای آمریکا نشان میدهد. الیاس حضرتی هم از دولت خواست به تمدید تحریمهای ۱۰ ساله آمریکا علیه ایران واکنش نشان دهد. وی در این باره افزود: موضوع را یکشنبه در مجلس بررسی میکنیم. همچنین شیخ الاسلام مشاور وزیر امور خارجه با بیان این که تمدید تحریمهای ۱۰ ساله توسط آمریکا براساس آنچه در مواد و بندهای توافق وین آمده، نقض برجام است، اظهار کرد: اگر اوباما این قانون را امضا کند، روند پیشبینی شده را آغاز میکنیم.
محسن رضایی: پاسخ ما کوبنده و شوکهکننده خواهد بود
در خارج از مجلس هم محسن رضایی از جمله چهره هایی بود که به تمدید تحریمها علیه ایران واکنش نشان داد و گفت: پاسخ ما کوبنده و شوکهکننده خواهد بود. تحریمهای جدید فقط علیه ایران نخواهد بود، بلکه دهنکجی به اروپا، چین و روسیه هم خواهد بود. نادیده گرفتن شورای امنیت سازمان ملل هم خواهد بود.