ظرفیت های استثنایی برای استفاده از انرژی تجدیدپذیر
تعداد بازدید : 749
اروپایی ها در صف سرمایه گذاری انرژی خورشیدی در خراسان شمالی
شیری- امروزه مصرف انرژی همگام با رشد جمعیت و توسعه اقتصاد رو به افزایش است بنابراین لزوم تولید انرژی بیشتر برای تأمین نیاز روزافزون جمعیت، بدیهی است. استفاده از سوخت های فسیلی که یکی از منابع مهم تأمین انرژی در گذشته بود، اکنون به گفته متولیان و کارشناسان این بخش، در حال اتمام است و در چنین شرایطی به کارگیری منابع انرژی تجدیدپذیر ضروری است. خراسان شمالی قابلیت های بالا و ظرفیت های استثنایی در تولید انرژی خورشیدی دارد اما هنوز در گام های نخست استفاده مطلوب از این انرژی قرار دارد. با این حال با توجه به ظرفیت های فراوان این استان در استفاده از انرژی خورشیدی، چندین کشور اروپایی برای سرمایه گذاری در این استان قدم پیش گذاشته اند و به نوعی در صف انعقاد قرارداد ایستاده اند.
قابلیت های اجرای انرژی خورشیدی
یک سازنده سازه های هوشمند خورشیدی که موفق به تجاری سازی و صنعتی کردن آن در کشور است، در این باره می گوید: در رابطه با ساخت کابل در استان هیچ مشکلی نداریم و هم اکنون دو کارخانه کابل سازی در کشور داریم. «خادمی» می افزاید: اگرچه از لحاظ تجهیزات مشکلی نداریم، اما چون در استان پیمانکار و محصول بومی حمایت نمی شود، در مناقصه ها هم اجناس وارداتی با قیمت های پایین به مناقصه گذاشته می شود که با این شرایط پیمانکاران بومی نمی توانند کار کنند. وی با بیان این که اولین نیروگاه متصل به شبکه هوشمند خورشیدی سال 92 در خراسان شمالی در توزیع برق مانه و سملقان انجام شد، می گوید: به غیر از چند پروژه، عمده پروژه ها در این بخش توسط پیمانکاران غیربومی انجام شده است که هیچ حمایتی از پیمانکاران بومی استان نشد. خادمی با اشاره به مزیت ها و قابلیت های اجرای انرژی خورشیدی در خراسان شمالی ادامه می دهد: این استان در سال330 تا 340 روز آفتابی با شدت گرمای مناسب و غبار بسیار کم نسبت به مناطق کویری دارد. وی به غیر از فروردین و اردیبهشت که شرایط ابری آب و هوا در استان حاکم است، دیگر ماه ها را بهترین فرصت برای اجرای این طرح در استان می داند و می گوید: با این شرایط بازدهی این سیستم ها نسبت به مناطق کویری در استان خیلی بالاست. خادمی شرایط حمایت و انجام کار در استان را بسیار ضعیف قلمداد می کند و ادامه می دهد: تاکنون بیش از 25 طرح به شرکت توزیع نیروی برق ارائه کرده ام، اما هیچ یک اجرایی نشده است، در حالی که براساس نامه ای از سوی رئیس جمهور باید 20 درصد برق مصرفی ادارات از طریق انرژی تجدیدپذیر باشد.
ضرورت استفاده از انرژی های تجدید پذیر
یک کارشناس ارشد مهندسی برق و قدرت که هیچ کدام از روش های تولید برق را بدون آلایندگی، آثار مخرب زیست محیطی و هزینه نمی داند، می گوید: جدی بودن مسئله حفاظت از محیط زیست، امنیت انرژی الکتریسیته و مدیریت استفاده از منابع سوخت های فسیلی، موجب شده که فرآیند تولید برق توسط نیروگاه های بادی مورد توجه قرار گیرد. «صابری» می افزاید: هر اندازه بتوانیم در چرخه تولید برق، انرژی های تجدید پذیر را جایگزین سوخت های فسیلی کنیم، به همان مقدار هم امکان به حداقل رساندن این آثار مخرب و همچنین کاهش هزینه های مربوط به فرآیند تولید برق ممکن می شود. به گفته وی، استفاده از سوخت های فسیلی، افزایش انتشار گاز های گلخانه ای، افزایش قیمت محصولات نفتی، صنعتی سازی دنیا و کاهش ذخایر موجود این سوخت ها باعث شده تا دانشمندان به دنبال یافتن سوختی مناسب برای جایگزین کردن سوخت های فسیلی باشند. وی خاطرنشان می کند: سوخت های گیاهی به دلیل منابع زیاد و تجدیدپذیر بودن منابع و کاهش آلودگی، جایگزین مناسبی برای سوخت های فسیلی است که در این زمینه بسیاری از کشور ها از جمله برزیل و آمریکا به صورت عمده در حال تولید و استفاده از این سوخت ها هستند. صابری تصریح می کند: عمده کشور ها، برای تولید و استفاده از این سوخت ها، برنامه ریزی و هدف گذاری کرده اند. وی با بیان این که تولید و استفاده از سوخت های گیاهی در مقایسه با سوخت های فسیلی مزایا، معایب و پیامد های مختلفی دارد، ادامه می دهد: با توجه به وجود معیار های مختلف برای مقایسه این دو سوخت گزینه های مختلف برای هدف گذاری، ضرورت دارد.
آمادگی سرمایه گذاران داخلی و خارجی
مجری پروژه های انرژی تجدیدپذیر شرکت توزیع برق خراسان شمالی نیز درباره مزایای استان برای سرمایه گذاری در زمینه انرژی های خورشیدی می گوید: همه کشور ها تا سال 2026 موظف هستند نیمی از انرژی مورد نیاز خود را از منابع تجدیدپذیر تأمین کنند. «حسین پور» می افزاید: در چند سال اخیر گام های خوبی برای احداث نیروگاه های خورشیدی در کشور برداشته شده است که هم اکنون سرمایه گذاران داخلی و خارجی برای احداث 900 مگاوات ظرفیت نیروگاه خورشیدی در استان اعلام آمادگی کرده اند. وی با اشاره به علل جذب سرمایه گذاران برای احداث نیروگاه خورشیدی در استان ادامه می دهد: خراسان شمالی با 8.4 ساعت تابش روزانه، یکی از بهترین مناطق کشور برای احداث نیروگاه خورشیدی به شمار می رود. حسین پور درباره زیرساخت های بالای انتقال برای صدور برق تولیدی این نیروگاه ها نیز می گوید: هم اکنون خطوط 400 کیلوولت استان بیش از هزار مگاوات، ظرفیت انتقال دارد که کمتر از 35 درصد این ظرفیت مورد استفاده قرار می گیرد. وی وجود ریزگرد های حداقلی نسبت به بسیاری از استان ها را دلیل دیگری برای اقبال سرمایه گذاران به احداث نیروگاه های خورشیدی در استان می داند و خاطرنشان می کند: ریزگرد ها، سطوح پنل ها را پوشانده و بازدهی نیروگاه ها را تا حد محسوسی کاهش می دهد. حسین پور اظهارمی کند: با توجه به این که برخی از کشور های اتحادیه اروپا موظف هستند تا سال 2026 نیمی از انرژی های مورد نیازشان را از منابع تجدیدپذیر تأمین کنند، وزارت نیرو هم برای احداث این نیروگاه ها، مصوبه های تشویقی برای سرمایه گذاران در نظر گرفته که از سال 93 نیز ابلاغ شده است. به گفته وی، از سال 93 اگر سازمان ها و سرمایه گذاران می توانستند نیروگاه های خورشیدی را احداث کنند، 50 درصد هزینه هایشان به صورت بلاعوض ارائه می شد. حسین پور ادامه می دهد: در همین شرایط 109 کیلووات، احداث نیروگاه برق در شرکت توزیع برق و دیگر سازمان ها داشتیم که سالانه 198 هزار و 900 کیلووات تولید برق دارد و می تواند از تولید و انتشار 138 تن تولید گاز دی اکسید کربن (CO2) در فضا جلوگیری کند. وی اضافه می کند: در سال 94 وزارت نیرو مصوبه ای ابلاغ کرد مبنی بر این که سرمایه گذارانی که بتوانند در ایجاد نیروگاه خورشیدی سرمایه گذاری کنند، به مدت 20 سال با مبلغ مناسب از سرمایه گذار خرید تضمینی خواهند داشت. وی اضافه می کند: در حالی که هر کیلووات فروش برق به مشترکان 50 تومان است، اما اعلام شد هر کیلووات 977 تومان خرید تضمینی انجام شود که از سال گذشته نیز اعلام شد، افرادی که از تولیدات داخل استفاده کنند، 15 درصد به این مبلغ اضافه می شود که سرمایه گذاران زیادی از این طرح تشویقی استقبال کردند.
طرح تشویقی
به گفته وی، براساس این طرح تشویقی در خراسان شمالی نیز سرمایه گذاران زیادی مراجعه داشتند که دو نیروگاه 30 مگاواتی در جاجرم و دو نیروگاه 30 مگاواتی در اسفراین با سرمایه گذاری سوئیسی ها و مشارکت ایتالیا انجام شد. «حسین پور» خاطرنشان می کند: دو نیروگاه 30 مگاواتی تمام مجوز های سانا، انعقاد قرارداد بین المللی با سوئیس و انعقاد قرارداد خرید تضمینی از سانا را امسال دریافت کردند. به گفته وی، با انعقاد قرارداد خرید تضمینی بزرگ ترین نیروگاه خورشیدی کشور با 30 مگاوات ظرفیت، سرمایه گذاری خارجی انجام و باعث به کارگیری 358 نفر در طول مدت راه اندازی شد. وی داشتن بیش از 330 روز آفتابی در سال را یکی از قابلیت های خراسان شمالی در احداث نیروگاه های خورشیدی ذکر و خاطرنشان کرد: در کنار این، خراسان شمالی شاخص های تولید برق را هم دارد که زیرساخت خطوط شبکه 400 کیلوولت و 132 ولت است. حسین پور نداشتن ریزگرد و هوای پاک را از دیگر مزایای ایجاد انرژی خورشیدی در استان ذکر و تصریح می کند: با این شرایط گرد و غبار کمی روی پنل ها می نشیند و باعث بهره وری تولید برق می شود. وی باران های فصلی را هم عامل شست و شوی به موقع پنل ها ذکر می کند و ادامه می دهد: با این نگاه توانستیم سرمایه گذاران خوبی را در استان جذب کنیم که در حال واگذاری زمین به این شرکت ها هستیم و در حال حاضر هم اسپانیا، هلند، چک و آلمان متقاضی سرمایه گذاری در استان هستند. حسین پور درخواست حق چرای بالا از سوی منابع طبیعی را از جمله مشکلات سرمایه گذاری در این بخش مطرح و خاطرنشان می کند: برای بیابان هایی که هیچ گونه استفاده ای ندارد، مبالغ هنگفتی درخواست می شود که مانع سرمایه گذاری و احداث نیروگاه های خورشیدی می شود. وی اظهار می دارد: حق چرا در این زمین ها هنوز هم به اندازه ای بالاست که رغبتی برای سرمایه گذاری در این بخش وجود ندارد و لازم است مسئولان تصمیم گیری مناسبی در این زمینه داشته باشند تا بتوانیم از ظرفیت های استان به خوبی استفاده کنیم. حسین پور به انعقاد قرارداد با مددجویان کمیته امداد و فروش ماهانه 700 هزار تومان برق به نفع این خانواده ها نیز اشاره می کند. وی با اشاره به ابلاغ مصوبه معاون اول رئیس جمهور در 31 شهریور ماه امسال می گوید: براساس این مصوبه تمام سازمان ها، وزارتخانه ها، شرکت های دولتی، نهاد های عمومی و غیردولتی، موظفند با طی دو سال، 20 درصد از برق مصرفی شان را از محل انرژی تجدید پذیر تأمین کنند و در غیر این صورت همان 20 درصد با نرخ آزاد محاسبه می شود. حسین پور اظهارمی دارد: ابلاغ این مصوبه، موجی از انگیزه و استقبال از این طرح را در بین سازمان ها در استان ایجاد کرده است. «حسین پور» کاهش هدر رفت برق را یکی از اهداف احداث نیروگاه های خورشیدی ذکر و خاطرنشان می کند: در شرایط کنونی برای برق رسانی به مناطق در بخش های مختلف، تقریبا 25 درصد هدر رفت اتفاق می افتد، اما با احداث نیروگاه های کوچک هدر رفت برق به صفر می رسد. وی با بیان این که در شرایط برق رسانی کنونی، افت ولتاژ در آخر خطوط شبکه وجود دارد، اظهار می کند: با احداث نیروگاه های خورشیدی مشکلات افت ولتاژ برطرف می شود و مناطق سخت گذری که برق رسانی به آن ها مشکل است نیز از این طریق برق سانی می شود. وی به پیشتاز بودن خراسان شمالی در بخش انرژی خورشیدی در بین روستا ها نیز اشاره می کند و می گوید: با وجود فعالیت هایی که از لحاظ فرهنگی و اقتصادی طراحی کردیم و کار هایی که برای دریافت مجوز انجام دادیم، اکنون توانستیم قرارداد خرید تضمینی را در کشور با ظرفیت 30 مگاوات از وزارت نیرو دریافت کنیم و سرمایه گذاری خارجی داشته باشیم. «حسین پور» با اشاره به پیک 228 مگاواتی استان، اظهار امیدواری می کند که تا پایان سال 96 این ظرفیت با احداث نیروگاه انرژی خورشیدی در استان، تمام برق مصرفی از انرژی تجدیدپذیر استفاده شود. وی ادامه می دهد: قرار است در برنامه ششم، 5 هزار مگاوات بحث انرژی تجدیدپذیر داشته باشیم که از این میزان، 3 هزار مگاوات انرژی خورشیدی و 2 هزار مگاوات انرژی بادی باشد و هم اکنون در ایران کمتر از یک درصد از انرژی تجدیدپذیر استفاده می کنیم، در حالی که در مقایسه با کشور هایی که آفتاب کمتری دارند جایگاه بسیار پایینی داریم. حسین پور شناسایی 4 نقطه تونل باد خیز در غلامان، مهمانک، جوزک و مرغزار را از دیگر اقدامات در این زمینه می داند و می گوید: اکنون تعداد زیادی از سرمایه گذاران در حال برنامه ریزی برای احداث نیروگاه بادی هستند. وی استفاده از انرژی تجدیدپذیر را انتخابی نمی داند، بلکه اجباری می داند که اگر دیر شود در آینده اجرای آن شاید غیرممکن شود. حسین پور اضافه می کند: با توجه به این که ایران کشوری در حال توسعه و تولیدات صنعتی آن رو به افزایش است، باید با در نظر گرفتن اقتصاد مقاومتی و اجرای این طرح، بتوانیم جواب گوی برق مورد استفاده از طریق انرژی تجدیدپذیر باشیم.