خوانندگان محترم! در صفحه 12 روزنامه خراسان، پاسخگوی پرسش های حقوقی شما هستیم. شما می توانید پرسش های خود را در تمام زمینه های حقوقی، از طریق پیامک به شماره 2000999 ارسال کنید. لطفاً در ابتدای متن پیامک حتما کلمه «حقوقی» را قید فرمایید.
پرسش: اگر باغ یا زمینی به مساحت دو هزار متر به دو فرزند برسد و یکی از آن ها، به دلیل وضع مالی مساعد، بتواند، بدون اجازه برادرش، در آن جا یک خانه 100 متری بنا کند و 100 نهال درخت بکارد، آیا میتواند صاحب آن خانه و نهال ها و زمین بشود یا باغ مورد نظر را تصرف کند؟ این در حالی است که زمین هنوز تقسیم نشده است و معلوم نیست سهم هر کدام چقدر می شود.
پاسخ: ساخت بنا یا کاشت درخت در ملک دیگری یا در زمین مشاع، برای شخصی که درخت کاشته یا بنا احداث کرده است، حق مالکیت ایجاد نمیکند. از آن جا که مال مشاع بوده است و شرکا در همه زمین شریک یکدیگر هستند، برای ایجاد بنا یا کاشت درخت در ملک مشاع، نیاز به اذن شریک (یعنی اجازه قبلی او) است. در صورتی که اذن صریح یا ضمنی وجود نداشته باشد، شریک دیگر می تواند با استناد به فقدان اذن، از دادگاه صالح تخریب بنا و از ریشه کندن درختان را تقاضا کند. در صورت دخل و تصرف یکی از شرکا، بدون اذنِ دیگر شرکا، شریک متخلف ضامن خسارات وارده است. مطابق ماده 167 قانون آیین دادرسی مدنی «در صورتی که دو یا چند نفر مال غیر منقولی را به طور مشترک در تصرف داشته یا استفاده میکردهاند و بعضی از آن ها مانع تصرف یا استفاده یا مزاحم استفاده بعضی دیگر شود، حسب مورد در حکم تصرف عدوانی یا مزاحمت یا ممانعت از حق محسوب ... خواهد بود.» اذن صریح یعنی اعلام و اقرار شریک برای اجازه ساخت بنا ضمن قرارداد یا نزد شهود. اذن ضمنی به این صورت است که مخالفتی با ساخت بنا نداشته و به طریقی، عملاً اذن خود را اعلام کرده باشد.
پرسش: قصد دارم مهریه همسرم را پرداخت کنم، اما او به بهانه های مختلف و با تردیدهایی که به من دارد، حاضر به قبول آن نیست. آیا می توانم آن را به حساب دادگستری واریز کنم و رسید را به عنوان مدرک پرداخت مهریه نزد خود نگه دارم؟
پاسخ: با توجه به این که مهریه، دین مستند به سند رسمی است، می توانید ابتدا به دفترخانه صادرکننده سند ازدواج مراجعه کنید و مهریه را برای رساندن به زوجه، به دفترخانه بسپارید. در این صورت، سردفتر موضوع را به همسر شما اطلاع خواهد داد. همسر شما می تواند به دفترخانه مراجعه و پس از احراز هویت، مهریه خود را دریافت کند. از سوی دیگر، ماده 273 قانون مدنی مقرر می کند: «اگر صاحب حق از قبول آن امتناع کند، متعهد به وسیله تصرف دادن آن به حاکم یا قائم مقام او، بری می شود و از تاریخ این اقدام، مسئول خسارتی که ممکن است به موضوع حق وارد آید، نخواهد بود.» بنابراین، در صورتی که همسر شما از دریافت مهریه خودداری می کند، می توانید با اثبات این موضوع، مهریه را در صندوق سپرده دادگستری تودیع کنید.