مناظره دوم روز گذشته در حالی برگزار شد که انتظار می رفت با توجه به موضوع آن یعنی «سیاست و فرهنگ» داغ تر از مناظره اول باشد، اما تغییر تاکتیک نامزدها موجب شد شرایط به شکل دیگری رقم بخورد؛ در مناظره دیروز رئیسی و میرسلیم انتقادات تندتری نسبت به مناظره اول مطرح کردند؛ نقش جهانگیری به نسبت دور قبل کمرنگ تر شد و در مقابل اظهارات روحانی رنگ انتقادی جدی تری گرفت. قالیباف و هاشمی طبا نیز تغییراتی نسبت به مناظره قبل داشتند از جمله این که قالیباف حضوری ایجابی در این مناظره داشت. گزارش خبری خراسان را می خوانید که براساس گزارش های ایسنا، فارس، تسنیم و تابناک تنظیم شده است.
شروع داغ قالیباف، پاسخ های روحانی و جهانگیری
محمد باقر قالیباف اولین فردی بود که با قید قرعه به پشت تریبون رفت و به پرسشی درباره شتاب رشد علمی و آموزش و جایگاه علمی کشور، پاسخ داد. وی ضمن تسلیت به مناسبت حادثه تلخ معدن در استان گلستان گفت: موضوع فرهنگ یکی از موضوعات مهم جوامع است بدون شک دو نگاه در حوزه مسائل فرهنگی میتواند وجود داشته باشد، یک نگاه بدبینانه به جامعه و یک نگاه خوشبینانه. در نگاه بدبینانه یک نگاه قیم مآبانه و بسته و کنترل و نظارت شدید بر موضوعات فرهنگی وجود دارد و یک نگاه هم خوشبینانه است؛ نگاه خوشبینانه بر این مبناست که ما اصل را بر آگاهی بخشی به مردممان در نظر بگیریم که آنها بتوانند با توانمندسازی خود و نهادهای مردمی در این زمینه ایفای نقش کنند. وی با اشاره به نقش مهم آموزش و پرورش تصریح کرد: اجازه میخواهم به حادثه ای که این هفته اتفاق افتاد اشاره کنم. قوه قضاییه اعلام کرد چند تُن پوشاک در ویلایی که متعلق به یکی از وزرا بود کشف شد که این پرونده ظرف دو روز و به صورت فشرده بررسی شد. وی افزود: در یک وزارتخانه که آموزش و پرورش است و مسئولیت آموزش و پرورش دارد میبینیم رفتار به گونهای است که دارد واردات غیرضروری انجام میشود. قالیباف تأکید کرد: این بحث پیش میآید که این جا یک وزارتخانه صنعتی نیست، وزارتخانه آموزش و پرورش است آیا این واردات خود باعث نگرانی مردم نمیشود؟ اگر مردم احساس کنند در راس وزارت آموزش و پرورش این حرکت انجام می شود؟ چگونه قشر فرهیخته به اینها اعتماد کنند؟
میرسلیم: معلمان ما در شرایط بسیارناهنجاری به سر میبرند
در ادامه میرسلیم در نقد سخنان قالیباف با بیان اینکه شما دقیق پاسخ ندادید، گفت: معلمان ما در شرایط بسیارناهنجاری به سر میبرند ناچارند دو سه نوبت در روز کار کنند تا روزگار بگذرانند این شرایط غیرقابل قبول است. وی افزود: خوشحال میشویم هوایپما وارد میکنیم و جشن میگیریم و کار ایجاد میکنیم برای جوانان دیگر کشورها، حداقل ما همین هواپیما را که وارد کردیم میتوانستیم خودمان تولید کنیم مگر ما کمتر از کشور ترکیه هستیم؟ دارند قطعات خودرویی میسازند و صادر میکنند.
روحانی: اخلاق از اینجا منشاء میگیرد که حق الناس را مراعات کنیم
حسن روحانی نیز در انتقاد به سخنان قالیباف با اشاره به نقش اخلاق به عنوان زیربنای فرهنگ گفت: اخلاق از اینجا منشاء میگیرد که حق الناس را مراعات کنیم. حقوق مردم را نباید زیر پا بگذاریم. فرض کنیم فردی تخلف کرده آن کسی که باید بگوید که متخلف است کیست؟ آیا در نهایت محکمه است یا خیر؟ اگر بناست که محکه بگوید، چطور آقای قالیباف در مصاحبه قبل از محکمه به وزیر اتهام ناروا میزند. وی تصریح کرد: وقتی در شیراز یک نماینده مجلس را دعوت میکنند و دوستان خود شما مانع میشوند و در خیابان با آجر حملهور میشوند کسی که فرزند آیت ا... مطهری است. آیا در چنین جامعهای می توانیم تعالی و دانشگاه آزاد داشته باشیم. هاشمی طبا هم درباره سخنان قالیباف گفت: به خودم تذکر می دهم اگر سوالی از من بشود همان سوال را پاسخ بدهم و احیانا از حاشیه رفتن از سوال خویشتن داری کنم. وی افزود: ما در آموزش و پرورش به امر تربیت کمتر توجه داریم یعنی عمل به جوارح و تربیت در کنار آموزش و این نقصی است که همواره در آموزش و پرورش ما وجود دارد.
جهانگیری: فقط 200 میلیون تومان کل ارزش لباسهایی بوده که وارد کرده است
اسحاق جهانگیری هم در پاسخ به سخنان قالیباف گفت: در مورد مسئلهای که آقای قالیباف گفتند من تا روز چهارشنبه فکر میکردم وزیر دیگری این مسئله برایش اتفاق افتاده، چهارشنبه مشخص شد وزیر آموزش و پرورش است. وی با بیان اینکه مظلومیت این دولت را ملت ببینید، افزود: یک دختری این وزیر دارد فوق لیسانس داشته، بیکار بوده و کار واردات انجام داده است؛ فقط 200 میلیون تومان کل ارزش لباسهایی بوده که وارد کرده است. یک باره کلانتری میرود و میگیرد و این میشود موضوع مصاحبه معاون قوه قضاییه و کاندیدای ریاست جمهوری.
رئیسی: چگونه است که فرهنگیان مشکل داشته باشند اما عده ای صندوق فرهنگیان را به یغما ببرند
سید ابراهیم رئیسی نیز درباره اظهارات قالیباف، با تأکید بر این که ما 6 کاندیدا اینجا حضور پیدا کردیم برای تضارب برنامههایمان، گفت: ما بحثهای دیگری که حق مردم را در این رابطه ضایع کند به هیچ عنوان قبول نداریم. وی افزود: وقتی این خبر را میشنویم که در صندوق فرهنگیان از سوی متخلفان 8 هزار میلیارد به یغما برده شده به نحوی که هر فرهنگی 8 میلیون سهم دارد این به شدت عذاب دارد؛ چگونه است که فرهنگیان در زندگی مشکل داشته باشند اما عده ای این صندوق را به یغما ببرند.
قالیباف: چرا پس بقیه مردم بیچاره اجازه چنین کاری را ندارند؟
قالیباف هم در انتها و در پاسخ به انتقادات گفت: ما دست وارداتچیهای تجهیزات تکنولوژی و سایر تجهیزات را میبوسیم، اما در این شرایط دختر وزیر آموزش و پرورش لباس بچه از کشور ایتالیا وارد میکند. شما فکر کردهاید با این وضعیت، اقتصاد کشور درست میشود؟ هرگز! وی افزود: درد اینجاست که ما میگوییم دختر وزیر (به نقل از آقای جهانگیری) بیکار و مظلوم است و باید برود این کار را انجام بدهد؟ چرا پس بقیه مردم بیچاره اجازه چنین کاری را ندارند؟ من اصلا قضاوت نکردم. مردم در راهروی دادگاه باید قضاوت کنند، این جرم است یا خیر. وی افزود: ما حقوقبگیران 57 و 100 و 200 میلیونی را ذخیرههای این انقلاب میدانیم و وارداتچی را مظلوم مینامیم و اگر حرف اینها را هم بزنیم میگویند، قالیباف بداخلاق است. آیا درس اخلاق این است؟ مصطفی میرسلیم نامزد دومی بود که به قید قرعه پشت تریبون رفت و به سوالی درباره تعامل با احزاب و جریانات منتقد و مخالف دولت، جواب داد. وی با بیان اینکه هیچ دولتی نمیتواند موفق بشود مگر اینکه انتقاد اقلیت را بپذیرد، گفت: متاسفانه این انتقادپذیری در دولت یازدهم به شکل بسیار کمی نمود داشته است. نمونهاش مطالبی است که بزرگواران ما با این عبارات در مقابل انتقادکنندگان بوده اند.میرسلیم گفت: کاربرد صفت هایی مانند غیرانسان، تخریبگر، بزدل، ترسو، به جهنم، تندرو، عصرحجری، متوهم، هوچیباز، بیشناسنامه، کمسواد و این تعبیرها. اینها تعبیرهایی نیست که اجازه بدهد انتقاد جای خود را باز کند و نواقص برطرف شود.
روحانی: آیا در کشور ما همه اقوام و اقلیتها دارای حقوق مساوی هستند؟
روحانی در نقد سخنان میرسلیم با بیان اینکه اگر مردم انتقاد نکنند یعنی مشارکت نکرده اند، گفت: در این انتخابات چه کسانی هستند که در فضای مجازی آزادند و چه کسانی هستند به بهانه های مختلف هر روز احضار می شوند؟ وی افزود: باید همه احزاب و گروه ها از حقوق مساوی برخوردار باشند. اقوام و اقلیتها چه؟ آیا در کشور ما همه اقوام و اقلیتها دارای حقوق مساوی هستند؟ زمانی که فرماندار خانم اهل سنت در جایی نصب می کنیم از دو طرف مورد حمله ایم. از طرفی چرا خانم؟ و از طرفی چرا یک اهل سنت؟ مصطفی هاشمی طبا هم در نقد سخنان میرسلیم گفت: گواهی میدهم که بزرگترین هجمهها و تخریبها در روزنامهها و سایتها علیه این دولت اتفاق افتاده اما اینکه دولت نمیتواند به بعضی از پیشنهادات یا به گمان من به بسیاری از آن ها توجه کند علتش بزرگ شدن هزینه های جاری دولت است. اسحاق جهانگیری نیز در ادامه با بیان اقدامات دولت درباره بازگشایی خانه احزاب، دادن مجوز به 8سازمان مردم نهاد و ایستادگی در برابر فیلتر شبکه های اجتماعی گفت: مشکلی که وجود دارد این است که بخشی از جامعه با دولت برآمده از رای مردم مخالفند به همین دلیل به شکل نهادینه شدهای در فضای مجازی و مطبوعات به تخریب دولت میپردازند و احدی هم به آنها معترض نمیشود. رئیسی نیز در نقد سخنان میرسلیم با اشاره به سخنان روحانی مبنی بر اینکه به خدا پناه می برم از بستن دهان منتقد، گفت: مگر باید انسان به منتقدش اهانت کند؟ این واقعا صواب نیست کسی که اعلام میکند به خدا پناه میبرم این را بگوید. وی افزود: یا مثلا در رسانهها خواندم با خبرنگاری برخورد شده بود. اینها با آنچه دولت ادعا میکند نمی سازد باید به 80 میلیون فرد دارای کارت شناسایی ملی اجازه اظهارنظر بدهیم.
قالیباف: امروز در شهرداری تهران از همه اقوام و ادیان و مذاهب مختلف هستند
قالیباف نیز در ادامه گفت: من توفیقی که در پلیس داشتم چندین فرمانده در بالاترین رده ها حتی در کردستان از اهالی اقوام عزیز کرد و اهل سنت بودند. وی افزود: امروز در شهرداری تهران از همه اقوام و ادیان و مذاهب مختلف هستند. امروز بیش از 13 درصد مدیران شهرداری بانوان و جوانان هستند.
میرسلیم: چرا رئیسجمهور اجازه میدهد که مدیران و وزرایش ضمن اینکه وزارت میکنند کاسب هم باشند؟
میرسلیم نیز در جمع بندی 5 دقیقه ای انتقادات گفت: آقای روحانی صحبت از حقوق شهروندی کردند اما آقای روحانی وقتی وزیر شما مقابل خبرنگار قرار میگیرد و ضبط صوت او را میگیرند این یعنی احترام به حقوق شهروندی؟ یکی از مدیران دولت شما به یکی دیگر می گوید بی شعور این یعنی حق شهروندی را رعایت کردن؟ وی تأکید کرد: ما نباید نعل وارونه بزنیم. مردم قول و قرار دولت را شنیدهاند اما عملکردهایش را هم دیدهاند. میرسلیم با اشاره به قانون دسترسی به اطلاعات نیز گفت: بسیاری از مدیران و وزرای دولت یازدهم خودشان کاسب هستند و از اطلاعات به نفع خودشان استفاده میکنند. چرا رئیسجمهور اجازه میدهد که مدیران و وزرایش ضمن اینکه وزارت میکنند کاسب هم باشند.
رئیسی: برجام به عنوان یک سند ملی باید به رسمیت شمرده شود
سید ابراهیم رئیسی نامزد سومی بود که در جایگاه قرار گرفت. مجری سؤالی درباره حفظ حقوق ملت ایران در موضوع هسته ای و رفع تحریم ها با توجه به برجام، با اشاره به اشکالات برجام مطرح کرد که رئیسی گفت: برجام به عنوان یک سند ملی مورد توافق قرار گرفته طبیعتا باید این تعهد از ناحیه ما و از ناحیه طرف های مقابل به رسمیت شمرده شود. وی با انتقاد از اظهارات دولت یازدهم در حین مذاکرات گفت: اینکه از ناحیه دولت و جناب آقای روحانی گفته شود که خزانه خالی است، یک پیام بسیار بد از ناحیه جمهوری اسلامی است برای طرف مقابل، اینکه گفته شده باشد اگر ما این توافق را نکنیم ممکن است طرف مقابل با یک اقدام تاسیسات ما را مورد هجوم قرار بدهد این یک پیام بسیار بد برای مذاکره است. وی تصریح کرد: جمهوری اسلامی به عنوان یک طرف مذاکره تعهدات و پیش پرداخت را کامل انجام داده، الان این سند به صورت چکی است که باید نقد شود من معتقدم با ضعفهایی که دولت در حین این کار و تا اجرای این قضیه نشان داد به نظر ما توانایی دریافت این مبلغ و نقد کردن این چک را به هیچ عنوان ندارد. رئیسی در ادامه افزود: آقای روحانی قول دادند به محض اینکه این کار انجام شد تمام تحریم هابه صورت یک جانبه با 4 تاکید موکد (گفتند که تحریم ها) برداشته می شود هیچ اتفاقی در سفره مردم نیفتاد. قالیباف نیز درباره سخنان رئیسی با اشاره به موضوع اجرای برجام گفت: این قرارداد برجام موجود حتما سندی است که مورد احترام همه دولت ها خواهد بود و طبیعتا طرف مقابل هم مکلف است که به عهد خودش عمل کند. نکته ای که مهم است امروز در اجرای برجام چه کردید؟ نکاتی را که آقای رئیسی بیان کردند در اجرای برجام آثارش برای مردم ما چه بوده؟ امروز وقتی از مردم سوال می کنیم آیا روزی که برجام در دستور کار بود معنی اش این بود که گشایشی در کار اقتصادی صورت
می گیرد که نظر مردم این است این اتفاق در حال حاضر نیفتاده است. وی افزود: ما باید دو کار انجام بدهیم هم حقمان را از برجام بگیریم هم از 4 درصدیها. برجام الان تا این تاریخ حداقل مرکز واردات اروپاییها به ایران شده نگاه کنید چقدر کالا به ما فروختهاند، سودش برای 4 درصدیها و زحمتش برای مردم مانده است.
مصطفی میرسلیم نیز در نقد اظهارات رئیسی با اشاره به یکی از محسنات برجام گفت: این حسن را داشت که مردم جهان فهمیدند ما به دنبال سلاح هسته ای نیستیم، ما همواره به دنبال دانش هستهای هستیم و آن را رها نمیکنیم.
روحانی: باید به طور خیلی صریح به مردم بگویند با برجام میخواهند چکار کنند
حسن روحانی نیز درباره این موضوع گفت: افرادی که امروز کاندیدا هستند باید به طور خیلی صریح به مردم بگویند با برجام میخواهند چکار کنند. وی افزود: اگر برجام توافقی مورد قبول است پس چرا این همه در خیابان های تهران بیلبورد زدید و به مذاکره کننده فحاشی کردید؟ وی با بیان اینکه اگر برجام نبود نفت ما به جای یک میلیون بشکه می شد دویست هزار بشکه، گفت: همه شما مخالف بودید وقتی ترامپ آمد خوشحال بودید که برجام را پاره می کند. روحانی خطاب به رئیسی گفت: آقای رئیسی در مسئله هستهای چه اطلاعاتی دارید که قضاوت میکنید؟ مصطفی هاشمی طبا نیز در ادامه با اشاره به اقدامات دوران گذشته گفت: وقتی برای پز دادن شروع به ولخرجی کردیم و خزانه مملکت را تهی کردیم بعضی از دوستان کف می زدند و تایید می کردند. ولی الان که تحریم ها برطرف شده است این شکل و حالت را به خودشان می گیرند.
جهانگیری: مردم ایران به طور کامل در جریان هستند که وقتی دولت یازدهم سر کار آمد کشور وضعش چه بود
اسحاق جهانگیری هم درباره برجام گفت: فکر میکنم که مردم ایران به طور کامل در جریان هستند که وقتی دولت یازدهم سر کار آمد کشور وضعش چه بود. مردم برای تهیه دارو چه کار می کردند برای تهیه شیرخشک چه میکردند، وضع سیلوها چطور بود؟ وی افزود: ما حق هستهای خود را به ثبت رساندیم ما تحریمها را از ایران برداشتیم. ما ایران هراسی را به ایران دوستی تبدیل کردیم.
رئیسی: قرار بود هم چرخ اقتصاد بچرخد و هم چرخ سانتریفیوژها
رئیسی نیز در جمع بندی سخنان خود و با اشاره به سخنان روحانی گفت: من اطلاعاتم در خصوص برجام و موضوعات سیاست خارجی در جلساتی که شرکت کردم نمی گویم به اندازه دیپلمات ها اما بسیار زیاد بود و در جریان مسائل سیاست خارجی هستم. وی با بیان این که برای سیاستمدارانی که برای برجام زحمت کشیدند ارزش قائلم، گفت: قرار بود هم چرخ اقتصاد بچرخد و هم چرخ سانتریفیوژها... آقای طیب نیا وزیر اقتصاد گفتند که ما مسئله بانکی مان همچنان باقی است و مسائل اقتصادی فلج است. آقای ظریف گفتند که آمریکایی ها نه به متن و نه به روح آن پایبند نیستند. رئیسی با بیان اینکه معتقدیم در مقابل دشمن به هیچ عنوان نباید ضعف نشان داد، گفت: در مسئله منا عزیزان 500 خانواده به شهادت رسیدند روزها گذشت و همچنان اینها جنازه ها را پس نمیدادند، رهبری با اقتدار آن اظهارات را گفتند و بعد از یک ساعت ورق برگشت.
اشاره جهانگیری به اصغر فرهادی
هاشمی طبا نفر چهارمی بود که به قید قرعه پشت تریبون رفت و در پاسخ به این سوال که چه سیاستی در برابر مقابله با جریان تروریسم دارید، با تأکید بر دیپلماسی فعال، گفت: باید نیروهای دفاعی کشور را تقویت کنیم. جهانگیری در نقد سخنان هاشمی طبا بر دیپلماسی عمومی تأکید کرد و گفت: اصغر فرهادی یک فرد است در اسکار جایزه می گیرد تبدیل می شود به یک فرهنگ که ملت ایران چنین جایگاهی دارد با همه محدودیت ها می تواند فیلم تولید و عرضه کند. ورزشکاران ما می توانند جایگاه کسب کنند. رئیسی در نقد سخنان هاشمی طبا اولویت فعلی کشور را اقتصاد مقاومتی دانست و تصریح کرد که دیپلماسی هم باید متاثر از این موضوع باشد. وی گفت: امروز در منطقه 2300 میلیارد دلار تجارت داریم. سهم جمهوری اسلامی چقدر است از این مبلغ، اگر بتوانیم سهمی داشته باشیم ولو 10 درصد این چند برابر پول نفت ماست؟ وی با انتقاد از بی حرمتی به شهروندان ایرانی در دیگر کشورها افزود: اجازه ندهیم این پاسپورت مورد بی حرمتی قرار بگیرد.
قالیباف: در «دولت مردم» وزارت امور خارجه و تجارت بین الملل را ایجاد خواهیم کرد
قالیباف نیز در نقد سخنان هاشمیطبا با اشاره به لزوم تقویت سایر ابعاد دیپلماسی، گفت: اگر دولت یازدهم امروز به حق می گوید من در دیپلماسی مذاکره موفق بوده ام دلیلش این بوده که ما در دیپلماسی قدرت قبلا موفق بودیم. وی این وعده را مطرح کرد که در «دولت مردم» وزارت «امور خارجه و تجارت بین الملل» را ایجاد خواهد کرد. میرسلیم در نقد سخنان هاشمیطبا، گفت: مهندس هاشمی طبا نفرمودید چطور می خواهید از حق این شهدایی که در مبارزه با این جاهلان تکفیری دادیم، دفاع کنید؟ چطور می خواهید از حیثیت ایرانی ها دفاع کنید، ایرانی ها را ماموران ترکیه کتک می زنند، چطور می خواهید با گرجستانی ها که زن ایران را لخت می کنند، برخورد کنید؟
روحانی: در این دولت خوب از روز اول از اهرم سیاست خارجی استفاده شد
روحانی هم در نقد سخنان هاشمیطبا برحل مسئله پی ام دی به وسیله دیپلماسی تأکید و تصریح کرد: ما باید بتوانیم از قدرت دیپلماسی هم برای امنیت خودمان و ثبات منطقه استفاده کنیم و هم بتوانیم قدرت خودمان را از لحاظ اقتصادی، سیاسی بالا ببریم. در این دولت خوب از روز اول از اهرم سیاست خارجی استفاده شد.وی افزود: با همین قدرت است که ما داریم برای سوریه مذاکره می کنیم. در سوریه رفته اند عزیزانی به عنوان مستشار نظامی تلاش کرده اند و شهید داده ایم. ما باید بتوانیم این مسائل را در میز مذاکره حل کنیم. هاشمی طبا خود نیز در جمع بندی سخنانش با اشاره به لزوم تعامل با همسایگانمان گفت: اگر همه چیز را بخواهیم دفعتاً واحدتاً حل کنیم یک چراغ جادویی علاءالدین می خواهد که همه مسائل را به صورت معجزه آسا حل کنیم. کما اینکه شعارهای برخی از دوستان حل همه مسائل کشور با یک جرقه و یک شجاعت بی نظیر است.»
جهانگیری: جایگاه ریاست جمهوری محل کارآموزی نیست
در ادامه جهانگیری پشت تریبون رفت و به سوالی درباره برنامه ها و راهکارهایش برای «استمرار استحکام و توسعه قدرت دفاعی و امنیت ملی کشور» پاسخ داد. وی با بیان اینکه من اصلاح طلبم گفت: بی تجربگی و تخصص ناکافی فرهنگ را به عقب برد. برخوردهای محدود کننده و امنیتی و ضربتی و اقتصادی ایرانیان را پژمرده می کند. معاون اول دولت یازدهم با بیان اینکه باید جلوی ماجراجویی را در این کشور گرفت، افزود: جایگاه ریاست جمهوری محل کارآموزی نیست اقتصاد این مملکت و مردم این کشور تحمل و حوصله تنش و دعوا و کارآموزی سیاستمداران تازه کار را ندارند.
رئیسی: مهمترین مولفه امنیت ملی، حضور مردم است
رئیسی نیز مهمترین مولفه امنیت ملی را حضور مردم در صحنه دانست و گفت: «اگر به مشکلات اجتماعی توجه نشود و اگر دانشجویان مدرک به دست را شاهد باشیم، این می تواند زمینه های بحرانها و مشکلات امنیتی را در جامعه ما فراهم کند.
قالیباف: طوری حرف می زنید که گویی فقط یک طایفه خاصی هستند که درس خوانده و تخصص دارند
قالیباف هم خطاب به جهانگیری با بیان اینکه اگر شهدای مدافع حرم و شهدای دفاع مقدس نبودند هرگز امکان برقراری مذاکره و دیپلماسی نبود، گفت: آقای جهانگیری باید با مردم در این بخش با صداقت بیشتری سخن گفت. شما طوری حرف می زنید که یک طایفه خاصی هستند که فقط ظاهرا آنها درس خوانده، تخصص دارند، سیاست متوجه هستند. بقیه تندخو هستند، کار بلد نیستند و اگر بیایند شما ته دره می روید. وی افزود: شما بهتر می دانید که من منتقد جدی دولتهای نهم و دهم بودم اما دولتهای نهم و دهم به محرومین رسید. امروز هم میگویم که به جوان ها اعتماد کرد، شما هم فرصت را به دیگران بدهید مطمئن باشید که بهتر از شما اداره خواهند کرد.
میرسلیم: در دولت یازدهم اعتبارات تحقیقات دفاعی زیر نیم درصد رسید
میرسلیم در نقد سخنان جهانگیری اظهارات او را «شعارهای زیبا» توصیف کرد و خطاب به او گفت: «در دولت شما اعتبارات تحقیقات دفاعی را زیر نیم درصد رساندند باید 4 درصد می رساندید. صرف شعار دادن که کفایت نمی کند بفرمایید چه کار کرده اید؟ روحانی در نقد سخنان جهانگیری با اشاره به اینکه ایران امروز به عنوان یک قدرت بزرگ در منطقه دیده می شود، گفت: من در طول این مدت 3 سال و نیم که با 120 نفر از سران کشورهای جهان ملاقات داشته ام در تمام این ملاقات ها کاملا روشن بوده که جایگاه ایران نسبت به گذشته تغییر کرده است این ادعا که جوانان ما در دولت های قبل وضعشان بهتر بوده چرا اشتغال وضعش آنگونه بود؟ چرا جوان های ما نیامدند و در زمینه مسائل شرکتهای دانش بنیان با اینکه قانونش تصویب شده بود هیچ اقدامی نشد. هاشمی طبا در نقد سخنان جهانگیری گفت: «امروز تهدید شدید امنیت داخلی ما از طریق تهدید سرزمینی است.» وی افزود: فراموش نکنیم حرف هایی مثل اینکه یک دختر 16 ساله در زیر زمین خانه شان با دیگ زودپز انرژی هسته ای تولید می کند شایسته یک ملت نیست.
جهانگیری: چرخ فرهنگ با دستور و چکشی اداره نمی شود
در انتها جهانگیری به ادامه قرائت بیانیه ای اقدام کرد که در بخش اول از روی آن خواند. وی با بیان اینکه چرخ فرهنگ با دستور و چکشی اداره نمی شود و نمی چرخد، گفت: «مردم مهمترین سرمایه کشور هستند. در دفاع مقدس آمدند مشکلات راحل کردند، در 92 آمدند مشکلات را حل کردند. مردم عزیز یادتان می آید وضع اقتصادی ما چطور بود دارو پیدا نمی شد بیماران خاص چه عذابی می کشیدند؟ کره و شیرخشک پیدا نمی شد؟ مردم شب ها در صف می خوابیدند تا چند سکه بخرند.» وی با انتقاد از «دو قطبی کردن جامعه، به جان هم انداختن مردم و وعده های توخالی» گفت: این وعده ها عملی نمی شود. امروز دو تفکر برای اداره مملکت مقابل هم قرار گرفته است، در یک طرف جریانی سعی داشت با جنجال آفرینی بگم بگم های دروغین، ناپختگی و بی تجربگی خود را در سیاست داخلی و خارجی پنهان کند. وی افزود: مگر در همین بیلبوردهای خیابان های تهران برای خالی کردن دل ظریف و یارانش چه تهمت هایی زده نشد؟ ولی امروز عکس یادگاری با برجام می گیرند. جهانگیری با بیان اینکه من یک مدیر جهادی و یک جهادگر هستم، ادامه داد: رهبری در جلسه سران سه قوه فرمودند این آقای جهانگیری چپ بود حالا اصلاح طلب است من از روز اول ایشان را با صداقت می شناسم.»
روحانی: رئیس جمهور، رئیس جمهور 100 درصد مردم است
در ادامه حسن روحانی پشت تریبون رفت تا به این سوال پاسخ دهد که وجه تمایز سبک زندگی ایرانی اسلامی از سبک زندگی غربی چیست و چه برنامه ای برای ترویج سبک زندگی ایرانی اسلامی دارد؟ روحانی، در پاسخ با بیان اینکه امروز شاهدیم مردم احساس آزادی بیشتری می کنند، گفت: آیا میخواهیم آنها را در همه زمینه ها توانمندتر کنیم یا می خواهیم در زندگی مردم بیشتر مداخله کنیم؟ این چیزی است که پیش روی مردم است و باید انتخاب کنند. دولتی که اتکایش به مردم است و همه چیز را از طریق کمک به مردم می خواهد حل کند و از طریق انحصار و مداخله می خواهد حل و فصل کند. آمار و ارقامی که این روزها داده می شود برای مردم ما بسیار جالب است و یادآور آن روزهایی است که افرادی به مردم وعده و وعید میدادند و دیدیم پایان آن دولتها مردم به چه روزی افتادند. روحانی با انتقاد از «ایجاد انشقاق و درصد در جامعه» گفت: رئیس جمهور، رئیس جمهور 100 درصد مردم است. امام فرمود همه با هم، تقسیم بندی های بیخود نکنیم. کپی برداری های ناشیانه نکنیم. یک جایی جنبش 99 درصدی شده حالا چون سال 96 است بکنیم 96 درصدی؟ نکنیم. انشقاق جامعه امنیت را از بین می برد.»
اشاره هاشمی طبا به کرسنت
هاشمی طبا به عنوان اولین نفر در نقد سخنان روحانی، گفت: ما قراردادی در کشور به نام کرسنت داشتیم که به خاطر آن 14.5 میلیارد دلار جریمه شدیم. کرسنت بد اما ما به خاطر عدم اجرایش در دولت های نهم و دهم جریمه شدیم. همه راستها را بگوییم.» جهانگیری در نقد سخنان روحانی، بر وحدت اقوام تأکید کرد و گفت: هیچ قومی در ایران ایرانی تر نیست. رئیسی در نقد سخنان روحانی، فعالیت در عرصه سبک زندگی اسلامی را مستلزم داشتن یک انقلابی و جهادی دانست و گفت: «آیا وعده های دولت در اول کارش عمل شده یا نه؟» قالیباف در نقد سخنان روحانی با تأکید بر لزوم سپردن کارهای فرهنگی به خود مردم، گفت: اگر از یک اهل موسیقی نام میبریم خوب است بگوییم برای موسیقی چه کردیم؟ وی با انتقاد از اظهارات روحانی گفت: «سابقه آن کسی که وعده میدهد، روشن است، اگر گفتم 5 میلیون شغل ایجاد می کنم، حتماً انجام میدهم. اگر شما وعدهای دادید و نتوانستید عمل کنید به دیگران نسبت ندهید.»
میرسلیم: در دوران روحانی شاهد رشد حقوق های نجومی و اختلاس بودیم
در ادامه میرسلیم خطاب به روحانی گفت: در دوران شما شاهد رشد دنیاطلبی هستیم. شاهد رشد حقوق های نجومی هستیم. شاهد اختلاسها و مفاسد هستیم به صورت سرسام آور. به یاس آورنده مردم. این سازگار است با سبک زندگی ایرانی اسلامی.روحانی در سخنان پایانی با اشاره به اینکه کرسنت هنوز به داوری نرسیده و ارقام گفته شده واقعی نیست، گفت: آنها که رشد 26 درصدی وعده می دهند، آیا شدنی است؟ درآمد کشور را می شود 2.5 برابر کرد در 4 سال یا وعده توخالی است؟ روحانی با بیان اینکه ما وعده ندادیم، بلکه عمل کردیم، گفت: ما امروز در برابر یک دوراهی قرار گرفتیم که باید یکی را انتخاب کنیم،یا شعار و وعده یا عمل و اجرا یا یک مدیریت و دولت آمرانه یا یک دولت مردمسالار.
جهانگیری: پذیرفته نیست که فردی خود را از قانون بالاتر بداند
مناظره ها در بخش دوم پس از استراحت حدود 20 دقیقه ای نامزد ها دنبال شد. در بخش دوم مناظره هر کدام از نامزد ها به سوالات اختصاصی خود پاسخ دادند. اسحاق جهانگیری در پاسخ به سوالی درباره استفاده از ظرفیت های فرهنگی و هنری و سینمایی کشور برای تحقق گفتمان امام و انقلاب، گفت: هنرمندان ما نباید نسبت به کار های هنری که در چارچوب قوانین جمهوری اسلامی انجام می دهند، با محدودیت روبه رو شوند، به هیچ وجه از هیچ کس پذیرفته نیست که هنرمندی تمام مراحل قانونی خود را طی کند و وقتی می خواهد کنسرتی را اجرا کند، یک مقامی با هر شرایطی بتواند مانع کار او شود. این پذیرفته نیست که فردی خود را از قانون بالاتر بداند.
قالیباف: دولت مردم معتقد است که «داریم و می توانیم»
محمدباقر قالیباف نیز در تقویت بُعد پرورش نظام آموزشی کشور با اشاره به وجود دو تفکر در مناظرات گفت: ما در این مناظره دیدیم که با دو رویکرد مواجه هستیم و دو تفکر وجود دارد. یک تفکر معتقد است ما نداریم و نمی توانیم یعنی به منابع و نیرو های داخلی و منابع مادی و انسانی خیلی توجه ندارد و بیشتر متوجه سرمایه داخلی است. البته ما هم به سرمایه خارجی معتقدیم اما اساس داخل است. این کاندیدای انتخاباتی افزود: در این تفکر می گویند نمی شود و نمی توانیم و تفکری است که باعث شده نتوانیم از منابع استفاده کنیم و می گویند نه می شود و نه می توانیم که این از مشکلات ماست. به نظرم این چهار سال دیگر برای شعار دادن و حرف زدن کافی است.
میرسلیم: تذکرات مجلس محترم شمرده شود
میرسلیم نیز در پاسخ به سوالی درباره اتحاد و همکاری میان قوا، گفت: اگر ایرادی گرفته شد از سوی قوه مقننه به قوه مجریه باید سریعا برطرف شود. ما در دولت های قبل شاهد آن بودیم که برخی قوانین نادیده گرفته می شد و مجلس اعتراض داشت و بی توجهی می شد حتما باید توجه داشت تذکرات مجلس محترم شمرده شود. مصطفی هاشمی طبا نیز درباره فضای مجازی، گفت: دولت وظیفه دارد آنچه را به صلاح و نیاز مردم است آزاد بگذارد و در زمینه های علمی و فرهنگی و هنری به صورت مشخص آزادی های لازم را بدهد و دانشمندان بتوانند از آن استفاده کنند اما در مواردی که باعث انحراف می شود باید کنترل کند.
روحانی: در مقام عمل باید ساده زیستی را تنظیم کنیم
حسن روحانی نیز به سوالی درباره فرهنگ ساده زیستی، پاسخ داد. وی افزود: ما در مقام عمل باید با قوانین و مقررات و آیین نامه ها مسئله ساده زیستی را تنظیم کنیم. وی افزود: با شعار یک کسی لباس ساده می پوشد من ساده زیست هستم و بعد می بینیم بزرگترین فساد ها در همان جا نشات می گیرد در سال های گذشته دیدیم که چه فساد هایی صورت گرفت. وی با تاکید بر لزوم حفاظت و حراست از اموال و حقوق مردم گفت: هنوز مشخص نیست که سه میلیارد - چهار میلیاردی که به عنوان دور زدن تحریم ها از اموال مردم بردند و غارت کردند دست کیست و چه کسانی به او اجازه دادند؟ دستگاه قضایی باید در این زمینه به مردم پاسخ دهد.ابراهیم رئیسی هم درباره شان و منزلت فرهنگیان، گفت: این که با بخشنامه و سخنرانی و هفته معلم بگوییم این ها محترم هستند این ها کافی نیست. وی افزود: یک معلم در شان آن نیست که بخواهد در مشاغل دیگری فعالیت کند. رئیسی با اشاره به موضوع نقش دادن به فرهنگیان گفت: نمی شود در مسائل آموزش و پرورش در مسائل درسی در استاندارد سازی آموزش و عدالت آموزشی در بسیاری از زمینه ها این ها را به حساب نیاوریم.
جهانگیری: آزمودنی را آزمودن خطاست
در بخش سوم مناظره، مرتضی حیدری که اجرای مناظره را برعهده داشت توضیح داد که براساس مصوبه کمیسیون نظارت بر تبلیغات انتخابات، وقت هایی که نامزد ها در مناظره اول بیشتر از بقیه استفاده کرده بودند محاسبه شد و زمان آن در مناظره دیروز به نامزد ها اختصاص یافت. در این بخش ابتدا اسحاق جهانگیری با اشاره به مطالبی که محمدباقر قالیباف در مناظره گذشته مطرح کرده بود، اظهار کرد: آقای قالیباف دو مطلب درباره زباله ها و شورایاری ها گفتند که جفتش خلاف بود. ایشان گفتند که از زباله ها برق تولید می کنیم اما الان 8 هزار تن زباله جمع می شود که فقط از 200 تن آن برق تولید می شود و درباره شورایاری ها هم دولت مصوبه داده است که کمک انجام شود.وی افزود: مردم عزیز شما حرف ها را شنیدید، آزمودنی را آزمودن خطاست. از گذشته باید عبرت بگیرید. انتخابات پیش رو انتخاب بین بد و بدتر نیست، میان راه و بیراهه است. پروژه توسعه ایران را ناتمام نگذاریم. باید به ادامه راه بیندیشیم و از تغییر و تحول نترسیم.
رئیسی: در سخنان آقایان امروز رقیب هراسی موج می زد این نوع برخورد اخلاقی نیست
سید ابراهیم رئیسی در جمع بندی اظهارات خود در این مناظره با اشاره به این که نه دنبال بازگشت به گذشته هستیم و نه تحمل وضع موجود گفت: دنبال تغییر به نفع مردم هستیم باید برنامه ها از مشکلات مردم گره گشایی کنند.وی اظهار کرد: دولت مستقر دو راه دارد یکی این که بگوید چه کار هایی انجام داده و می خواهد آن ها را تکمیل کند در این زمینه مردم ببینند آیا به برنامه ها عمل شده است، دوم این که رقیب هراسی کند. در سخنان آقایان امروز رقیب هراسی موج می زد این نوع برخورد اخلاقی نیست ما برنامه و سخن داریم، می گوییم می شود بیکاری را از 12 درصد به 8 درصد کاهش داد، این عین قانون است وظیفه دولت است که این کار را انجام دهد.این نامزد انتخابات ریاست جمهوری همچنین ادامه داد: دولت هم باید از امکانات داخلی استفاده کند باید از نیروی جوان و پای کار استفاده کند امام و رهبری جوانان را باور کردند، باید ببینیم بین آنچه انجام می شود با آنچه باید انجام می شده چه فاصله ای وجود دارد در این دولت می توان از همه نیرو های دغدغه مند، صالح و کارآمد استفاده کرد که شرطش کار است و حفظ کرامت همه مردم در اقصی نقاط کشور.
پیشنهاد جنجالی قالیباف برای شفاف سازی در لحظات پایانی مناظره
در ادامه قالیباف در جمع بندی اظهارات خود با اشاره به اصل هشتم قانون اساسی، گفت: مردم باید بدانند که رئیس دولت و وزرا کجا زندگی می کنند کجا کار دارند و چه کاری انجام می دهند؟ اموالشان چیست؟ من پیشنهاد دارم به همه اعضا که در هفته آینده به مردم و قوه قضائیه اموال خود و بستگان درجه یک خود را اعلام کنیم و مردم بدانند که با چه کسانی طرف هستند؟ ثروت همه اعضای دولتمان روشن باشد.» وی با تأکید بر این که با هوشمند سازی سیستم ها فساد از بین خواهد رفت، اظهار کرد: باید دست 4 درصد را از اموال بیت المال و دور زدن قانون کوتاه کنیم با این کار دغدغه های 96 درصدی ها را نیز که توده های مردم هستند حل خواهیم کرد و آن ها به عرصه اقتصاد باز خواهند گشت. در این شرایط ما می توانیم از معضلات اقتصادی نجات پیدا کنیم و می توانیم شغل ایجاد کنیم. میرسلیم در پایان سخنان خود با اشاره به خام فروشی نفت و مشکلاتی که در برگشت پول نفت وجود دارد، گفت: دولت حاضر با افزایش فروش نفت، با یک تیر 2 نشان منفی را متوجه کشور کرد. وی در ادامه بیان کرد: ما باید به نظارت عمومی و احترام به تشکل های سیاسی و اجتماعی بها بدهیم چون برای نقد عملی به دولت لازم است؛ باید به صداقت اهتمام بورزیم این پرده آویز ها که در شهر برپا شده و به افتتاح پارس جنوبی اشاره می کند را به برجام وصل می کند در حالی که ربطی به برجام ندارد و 50 درصد مربوط به دولت قبل و 50 درصد مربوط به دولت الان است که این عدم صداقت را نشان می دهد. میرسلیم اضافه کرد: موضوع 8 درصد رشد اقتصادی که شش درصد آن مربوط به فروش نفت و دو درصد مربوط به فعالیت های اقتصادی است صداقت ایجاب می کند که رئیس جمهور اشاره کند این شش درصد رشد مربوط به نفت و خام فروشی بوده است.
روحانی: آیا این دولت کار خوبی در کارنامه نداشته است؟
حسن روحانی در جمع بندی سخنان خود گفت: گفته شد که ما به دنبال صداقت هستیم و بیان واقعیت، این موضوع کاملاً درست است. من از مردم می پرسم که کاندیدا هایی که در طول دو هفته اخیر تبلیغات کردند و حرف زدند و مدام به دولت انتقاد کردند که البته حق آنان است، آیا این دولت کار خوبی در کارنامه نداشته است؟ وی افزود: آیا این دولت تحریم ها را رفع نکرده است؟ آیا این دولت طرح بیمه سلامت نداشته است؟ آیا این دولت طرح بیمه همگانی را اجرا نکرده است؟ آیا امروز به خودکفایی در گندم، گازوئیل و بنزین که به زودی ایجاد می شود نرسیده ایم؟ آیا زندگی کشاورزان بهتر نشده است؟ و دولت گندم آنان را دو برابر قیمت جهانی خریداری نمی کند؟ روحانی در پایان اظهار کرد: در همین موضوع ستاره خلیج فارس هم اگر برجام نبود تا دو سال دیگر هم کمپرسور ها همچنان در بندر مانده بود و کارش پیش نمی رفت.
حاشیه نگاری از مناظره دیروز
* 6 نامزد انتخابات ریاست جمهوری روز گذشته پس از اتمام مناظره دوم به اظهارنظر در این زمینه پرداختند. روحانی معتقد بود که بحث های زیادی باقی ماند، اما به هر حال زمان محدود است. قالیباف نیز با بیان این که تلاش کردیم برنامه دولت مردم را در ابعاد مختلف اعلام کنیم، گفت: برنامه دولت مردم یک برنامه کاملا منطقی، اجرایی و تضمین شده و منطبق با سند و همچنین برنامه 5 ساله ششم نیز است. میرسلیم نیز خواستار صداقت دولت در برخورد با مباحث مختلف شد. جهانگیری نیز گفت: سعی کردیم به مطالب آینده و همچنین کار هایی که دولت انجام داده، بپردازیم. هاشمی طبا گفت در انتهای مناظره تلاش کردم جهت مناظره را فرهنگی و هنری کنم تا کمی فضا تلطیف شود. رئیسی هم از صداوسیما خواست مناظره ای بین رئیس دولت های نهم و دهم و رئیس فعلی دولت برگزار کند تا بحث های این زمینه تمام شود و دولت نسبت به عملکرد خودش پاسخگو باشد، چرا که ما هر وقت حرفی می زنیم می گویند دولت قبل دولت قبل.
* حسام الدین آشنا، مشاور فرهنگی رئیس جمهور هم درباره دومین مناظره گفت: آن طور که به نظر می آید روحانی در مناظره امروز نگران آرامش جامعه بود و نمی خواهد اجازه دهد در اثر مناظره ها نگرانی و شوکی در جامعه وارد شود.
* مهدی محمدی نیز درباره مناظره روز گذشته نوشت: امروز بخش بزرگی از راه پیروزی پیموده شد. تیم روحانی- جهانگیری به وضع فاجعه باری مناظره را باخت. روحانی، حتی وقتی نوبت به برجام رسید، جز عصبانیت چیزی نداشت و تنها زمانی می خندید که می خواست دیگران را مسخره کند.
* پرویز امینی نیز در تحلیل درباره این مناظره نوشت: در مناظره دوم، نامزد پیروز نداشتیم که در تحمیل توانایی خود بر دیگران موفق باشد. البته میرسلیم فراتر از انتظار ظاهر شد، هاشمی طبا که به طور کلی از متن مسائل خارج بود. قالیباف یکی دو حرکت نسبتا تأثیرگذار در راند اول و راند آخر داشت و رئیسی نسبت به مناظره پیش توانست از حاشیه به متن بیاید و رویکرد تهاجمی تری داشت و موضوعیت پیدا کرد. جهانگیری و روحانی نیز ناتوان از ایجاد فضای جدید بودند و نتوانستند فضا را به نفع خود برگردانند.
* روز گذشته همزمان با اظهار نظر منتقدان دولت و پخش مناظره ها برخی از دستگاه های دولتی و وزارتخانه ها نظیر وزارت ارشاد، وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات، دبیرخانه شورای هماهنگی بانک ها، سازمان انرژی اتمی، وزارت علوم، تحقیقات و فناوری، وزارت امور خارجه، وزارت اقتصاد، وزارت دفاع و... با صدور اطلاعیه هایی به طرح توضیحاتی درباره مطالب مطرح شده در مناظره پرداختند.
* همزمان با مناظره، برق در برخی مناطق جنوب، شرق و جنوب غرب تهران قطع شد و مردم زیادی در این مناطق تهران از دیدن بخش زیادی از مناظره زنده محروم شدند.
منبع: تسنیم، پاد، فارس