![](/Resource/images/titrbullet.png)
تحولات بازار کار در سال 94 به روایت مرکز آمار
تعداد بازدید : 89
افزایش نرخ بیکاری به11درصد
بیکاری 214 هزار نفر به رغم اشتغال زایی برای 670 هزار نفر
حبیب نیکجو - با پایان یافتن سال 94، مرکز آمار گزارشی را از وضعیت اشتغال در این سال منتشر کرده است. گزارشی که نشان می دهد در این سال 24 میلیون و 701 هزار ایرانی در جست و جوی کار بوده اند و 2 میلیون و 729 هزار نفر از آن ها ناکام ماندند. تقریبا چیزی حدود 11 درصد کل جمعیت فعال کشور. به این ترتیب در سال گذشته نرخ بیکاری 11 درصد بود که نسبت به سال 93 که 10.6 درصد بود، 4 دهم درصد افزایش را نشان می دهد. البته بودند کسانی که در سن کار قرار داشتند اما اصلا زحمت جست و جوی شغل را هم به خود ندادند و یا در حال تحصیل هستند یا خانه دار، بازنشسته و ... . این افراد هم حدود 40 میلیون نفر بودند. البته 40 میلیون نفر تمامی افرادی هستند که بالاتر از 10 سال سن دارند و علاقه ای به حضور در بازار کار ندارند. نرخ مشارکت 38.2 درصدی گویای این موضوع است.
سهم 84 درصدی آقایان در مشاغل
البته بازار کار در بین زنان و مردان بسیار متفاوت است و گویی در دو دنیای جدا از هم زندگی می کنند. مردها با نرخ مشارکت 20 میلیون و 405 هزار نفری بخش عمده بازار کار ایران را تشکیل می دهند و تنها حدود 37 درصد آقایان بودند که شغلی را جست و جو نمی کردند. این مردان هم غالبا یا دانش آموز بودند یا دانشجو. اما از میان این افراد،بیش از 90 درصد به شغلی دست پیدا کردند و به نوعی 18 میلیون و 511 هزار مرد، بر سر کار رفتند. این تعداد شاغل آقا، 84 درصد مشاغل ایران زمین را به خود اختصاص و جای کمی برای زنان قرار دادند. خانم ها نیز با نرخ مشارکت بسیار پایین 13.3 درصد، تمایل اندکی به حضور در بازار کار داشتند و از میان زنان ایرانی، تنها 4میلیون و 295 هزار نفر خواستار شغل بودند که 19.4 درصد از این تعداد بیکار ماندند. یعنی 834هزار نفر از این تعداد زن ایرانی موفق به پیدا کردن شغلی نشدند.
تفاوت های تعریف بیکاری با ذهنیت مردم
البته وقتی صحبت از کار می شود؛ منظور تعاریف مرکز آمار است. تعریفی که به ما می گوید: فردی شاغل است که در طول هفته مورد بررسی، حداقل یک ساعت کار کرده باشد و یا بنا به دلایلی به صورت موقت کارش را ترک کرده باشد. حتی افرادی که بدون دریافت مزد برای یکی از اعضای خانواده خود کار می کنند یا کارآموزانی که در دوره کارآموزی فعالیت می کنند هم شاغل محسوب می شوند. تمام افرادی که در نیروهای مسلح به صورت کادر دائم یا موقت خدمت می کنند و محصلانی که در هفته مرجع کار کرده اند هم شاغل به حساب می آیند. شاید این تعریف از اشتغال با تعریف ما از شغل کمی متفاوت باشد و این امر سبب گردد که نتایج این طرح آماری با مشاهدات عینی ما هم خوانی نداشته باشد.
87 درصد زنان ایرانی پاره وقت کار می کنند
برای رفع این مشکل، مرکز آمار «جمعیت دارای اشتغال ناقص زمانی» را مطرح کرده است که در آن به افرادی دارای اشتغال ناقص زمانی گفته می شود که در هفته مرجع کمتر از 44 ساعت کار کرده باشند و خواهان و آماده انجام کار اضافی در هفته مرجع بوده اند. سهم این جمعیت در کل اشتغال کشور تنها 9.8 درصد اعلام شده است یعنی حدود 2 میلیون و 190 هزار شاغل در کشور وجود داشته اند که کمتر از 44 ساعت در هفته کار کرده اند و تمایل داشته اند که بیش از این ساعات هم کار کنند. البته گزارش دیگری از مرکز آمار ایران حاکی از آن است که سهم شاغلین 15 سال و بیشتر که با ساعت کاری 49 ساعت و بیشتر مشغول هستند 38 درصد عنوان شده است. یعنی 38 درصد شاغلان کشور بیش از 49 ساعت معمول اشتغال در هفته مشغول بوده اند. این رقم در مورد اشتغال خانم ها تنها 13.1 درصد بوده است که نشان می دهد بخش عمده ای از اشتغال خانم ها به صورت پاره وقت ارزیابی شده است.
بیکاری بالای 40 درصدی زنان جوان
بیکاری جوانان مسئله دیگری است که در آمارهای سال 94 خودنمایی می کند. در این سال نرخ بیکاری جوانان 15 تا 29 سال 23.3 درصد برآورد شده است که بیش از 2 برابر نرخ بیکاری جامعه است. رقمی که زنگ خطری جدی برای مسئولین و ایجاد اشتغال برای این جمعیت بیکار است. جمعیتی که به دنبال فارغ التحصیل شدن دانشجویان روز به روز بیشتر می شود و خطر ایجاد بحران اشتغال راجدی تر می کند. نرخ بیکاری در بین زنان جوان نیز بالاترین نرخ بیکاری است که می توان به آن اشاره کرد. نرخ بیکاری بالای 40 درصد زنان جوان بین 15 تا 29 سال، حاکی از تلاش های ناکام زنان ایرانی در بازار کار است.
خدمات؛ اشتغال زا ترین بخش کشور
از دیگر آمارهای جالب مرکز آمار می توان به سهم هر یک از بخش های کشور در اشتغال اشاره کرد. بخش خدمات با ایجاد بیش از 10 میلیون شغل توانسته است بیش از 49 درصد اشتغال کشور را تامین کند. اما بخش صنعت با سهمی 32.5 درصدی و بخش کشاورزی با سهم 18 درصدی در رده های بعدی قرار دارند. این دو بخش به ترتیب 7.1 میلیون و 3.9میلیون شغل برای کشور ایجاد کرده اند.
تغییرات اندک نرخ بیکاری و مشارکت در سال های اخیر
در پایان بد نیست که نگاهی به تغییرات نرخ بیکاری و نرخ مشارکت کشور در سال های گذشته بیندازیم. البته شایان ذکر است که برای مقایسه بهتر این اعداد لازم است که ارقام فصلی استفاده شود، اما با این حال این اعداد نشان می دهد که تحولی خاص در بازار کار رخ نداده است و مهمترین اتفاق کاهش نرخ مشارکت اقتصادی بوده است. همچنین افزایش نرخ مشارکت و افزایش نرخ بیکاری موجب شده است تا تعداد بیکاران نسبت به سال گذشته با افزایش حدود 214 هزار نفری به بیش از 2 میلیون و 729 هزار نفر برسد. با این حال افزایش نرخ مشارکت که موجب افزایش متقاضیان کار شده است، در عمل به افزایش تعداد شاغلان منتج شده به گونه ای که تعداد شاغلان از 21 میلیون و 304 هزار نفر در سال 93 به 21 میلیون و 972 هزار نفر در سال گذشته بالغ شود.