حقوق کار
حقوق کارگران فصلی چگونه محاسبه می شود؟
پرسش:«در کارخانه ای کار می کنم که هر سال، سه ماه زمستان، تعطیل می شود و پس از تعطیلات نوروزی، دوباره فعالیت خود را آغاز می کند. وضعیت دریافت دستمزد و حق بیمه ما چگونه است؟ آیا می توانیم کارمان را جزو مشاغل فصلی قلمداد کنیم؟» پاسخ: فعالیت های فصلی به کارهایی گفته می شود که بنا به ماهیتشان، در مقاطعی از سال تعطیل می شود. کشاورزی، دامپروری و نیز، کار در برخی کارخانه ها، مانند کارخانه های قند یا کارخانه های تولید رُب گوجه فرنگی، در زمره چنین فعالیت هایی قرار می گیرد. به کارگران شاغل در این حرفه ها، کارگران فصلی می گویند. بر اساس آنچه درباره شغلتان اظهار کرده اید، می توان شما را کارگر فصلی نامید. کارگران فصلی به لحاظ حقوق و دستمزد تفاوتی با دیگر کارگران ندارند. قرارداد کاری آن ها مانند سایر کارگران منعقد می شود. ضمن این که، توجه به عرف، در موضوع دستمزد این دسته از کارگران، بیش از مشاغل دیگر اهمیت دارد. کارفرمایان موظف اند کارگران را طبق مقررات و قوانین مربوطه بیمه کنند. بیمه کارگران فصلی، از لحاظ سوابق و احتساب بازنشستگی، تفاوتی با دیگر مشاغل ندارد. البته با توجه به پرداخت نشدن دستمزد در ایام تعطیلی کارگاه، حق بیمه دوران تعطیلی رد نمی شود. این مسئله لطمه ای به سوابق قبل و بعد از تعطیلی وارد نمی کند. به نظر می رسد، با توجه به مفهوم بند «الف» ماده 4 قانون تأمین اجتماعی، کارفرما، در صورت پذیرش پرداخت حقوق ایام تعطیلی به کارگران فصلی، مکلف به پرداخت حق بیمه آن ها در این ایام نیز خواهد بود. پرسش: «در کارگاه ما، کارفرما به دلایل مختلف از حقوق کارگران کم می کند. وقتی دلیل آن را می پرسیم، پاسخ درست و حسابی نمی دهد. آیا کار او قانونی است؟» پاسخ: ماده 45 قانون کار تصریح می کند که کارفرما فقط در این موارد می تواند از حقوق کارگر برداشت کند:« الف- موردی که قانون صراحتاً اجازه داده باشد؛ ب- هنگامی که کارفرما به عنوان مساعده، وجهی به کارگر داده باشد؛ ج- اقساط وام هایی که کارفرما به کارگر داده است، طبق ضوابط مربوطه؛ د- چنانچه در اثر اشتباه محاسبه، مبلغی اضافه پرداخت شده باشد؛ ه- مال الاجاره خانه سازمانی(که میزان آن با توافق طرفین تعیین گردیده است)، در صورتی که اجاره ای باشد، با توافق طرفین تعیین می گردد؛ و- وجوهی که پرداخت آن از طرف کارگر برای خرید اجناس ضروری از شرکت تعاونی مصرف همان کارگاه تعهد شده است.»
راهنمایی و رانندگی
وظایف رانندگان هنگام وقوع تصادف چیست؟
طبق ماده 87 «آیین نامه راهنمایی و رانندگی»، راننده هر وسیله نقلیه که مرتکب تصادف منجر به جرح یا فوت شود، «موظف است بلافاصله وسیله نقلیه را در محل تصادف متوقف ساخته و با نصب علایم ایمنی هشدار دهنده، برابر ماده 71 این آیین نامه، رانندگان وسایل نقلیه دیگر را از وقوع حادثه آگاه سازد و تا هنگامی که تشریفات مربوط به رسیدگی از سوی راهنمایی و رانندگی و پلیس راه، پایان نیافته از تغییر وضع وسیله نقلیه یا صحنه تصادف خودداری نموده و بلافاصله اقدام به انتقال مجروحان به مراکز درمانی نماید.» در تصادف های منجر به جرح، در صورتی که وسیله نقلیه دیگری برای انتقال مجروح یا مجروحان به مراکز درمانی وجود نداشته باشد، راننده وسیله نقلیه می تواند با علامت گذاری کردن محل قرار گرفتن چرخ ها در جاده یا خیابان، مجروح یا مجروحان را به مراکز درمانی انتقال دهد. بر اساس ماده 89 آیین نامه، در صورتی که تصادف تنها به خسارت مالی منجر شده و امکان حرکت از وسیله نقلیه سلب نشده باشد، «رانندگان موظف اند بلافاصله وسیله نقلیه را برای رسیدگی و بازدید کارشناس تصادفات در محل حادثه، به کنار راه منتقل کنند تا موجب سد معبر نگردد.» طبق ماده 92، «رانندگانی که با وسیله نقلیه متوقفی که سرنشین ندارد تصادف می کنند، نباید محل وقوع تصادف را ترک کنند و در صورت مراجعه نکردن راننده و یا مالک آن، باید صاحب یا راننده وسیله نقلیه و یا مأموران راهنمایی و رانندگی و یا پلیس راه را از هویت و نشانی کامل خود آگاه سازند و در صورت دسترسی نداشتن به ایشان، نام و نام خانوادگی و نشانی دقیق خویش و شماره و مشخصات دیگر وسیله نقلیه خود را روی کاغذی نوشته و در محلی قابل دیدن بر روی وسیله نقلیه متوقف، الصاق نمایند.» اگر مالک وسیله نقلیه، فردی غیر از راننده باشد، پس از اطلاع از تصادف و در صورتی که راننده نسبت به اجرای موارد مندرج در ماده 92 اقدام نکرده باشد، موظف است در اولین فرصت، مراتب را به مأموران مربوطه اعلام کند. بر اساس ماده 95 «آیین نامه راهنمایی و رانندگی»، «تعمیرگاه ها و توقفگاه ها موظف اند ظرف 24 ساعت پس از دیدن وسیله نقلیه ای که آثار تصادف یا جای گلوله در آن وجود دارد، مراتب را با ذکر مشخصات وسیله نقلیه و در صورت امکان، نام و نشانی راننده، به واحد انتظامی محل اعلام دارند.»
قانون مالیات های مستقیم
کسرهزینه بیمه عمر و درمان ازدرآمد مالیات دهنده
طبق ماده 134، به درآمد حاصل از تعلیم و تربیت در مدارس غیرانتفاعی، در تمام مقاطع و سطوح تحصیلی، همچنین، درآمد دانشگاه ها و مراکز آموزش عالی غیرانتفاعی، مالیاتی تعلق نمی گیرد و این مراکز از پرداخت مالیات معاف هستند. این معافیت درباره مؤسسات نگهداری از معلولان ذهنی و حرکتی، صِرفاً نسبت به درآمد ناشی از نگهداری این افراد و در مورد باشگاه ها و مؤسسات ورزشی دارای مجوزهای لازم نیز، منحصراً برای درآمدهای ناشی از فعالیت های ورزشی، قابل اعمال است. مطابق ماده 137، «وجوه پرداختی بابت بیمه عمر و از طرف مؤسسات بیمه که به موجب قراردادهای منعقده بیمه، عاید ذی نفع می شود، از پرداخت مالیات معاف است.» مطابق ماده 137 قانون «مالیات های مستقیم»، هزینه هایی که مؤدیان در یک سال مالیاتی بابت معالجه خود، همسر و فرزند، همچنین پدر، مادر، برادر و خواهری که تحت تکفل آن هاست، پرداخت می کنند، از مالیات تعلق گرفته در همان سال، کسر می شود. کسر هزینه های درمانی یاد شده از مالیات تعلق گرفته به مؤدی، در مورد هزینه هایی که بابت درمان بیماری در داخل کشور پرداخت شده، منوط به گواهی مؤسسه مربوطه یا پزشک معالج و در مورد هزینه معالجاتی که خارج از کشور انجام گرفته است، منوط به فقدان امکانات درمانی لازم برای معالجه در داخل کشور و تأیید مقامات وزارت بهداشت یا نمایندگی رسمی ایران در کشور محل معالجه خواهد بود. همچنین، بر اساس ماده 137 قانون «مالیات های مستقیم»، «حق بیمه پرداختی هر شخص حقیقی به مؤسسات بیمه ایرانی بابت بیمه عمر و بیمه های درمانی، از درآمد مشمول مالیات مؤدی کسر می گردد» و «در مورد معلولان و بیماران خاص و صعب العلاج، علاوه بر هزینه های مذکور، هزینه مراقبت و توان بخشی آنان نیز قابل کسر از درآمد مشمول مالیات معلول یا بیمار یا شخصی که تکفل او را عهده دار است، می باشد.»
حقوق عمومی
یک تا 3 سال حبس؛ مجازات خروج غیرمجاز از کشور
طبق ماده یک قانون «مجازات عبوردهندگان اشخاص غیرمجاز از مرزهای کشور و اصلاح بعضی از مواد قانون گذرنامه و قانون ورود و اقامت اتباع خارجه در ایران»، هر فردی، دیگری را به طور غیر مجاز، از مرز عبور دهد یا موجبات عبور غیرمجاز دیگران را تسهیل یا فراهم کند، به یکی از این مجازاتها محکوم خواهد شد: «الف – درصورتیکه عمل عبوردهنده، مخل امنیت باشد، چنانچه در حد محاربه و افساد فیالارض نباشد، به حبس از 2 تا 10 سال محکوم خواهدشد؛ ب – چنانچه شخص عبور دادهشده از افراد ممنوعالخروج یا ممنوعالورود یا قاچاقچی باشد، مرتکب به 2 تا 8 سال حبس و جریمه نقدی ... محکوم خواهدشد؛ ج – چنانچه فرد عبور دادهشده، محکوم به کیفر یا متهم به جرمی باشد که رسیدگی آن در صلاحیت دادگاه کیفری 1 باشد، مرتکب به مجازات 2 تا4 سال حبس محکوم خواهد شد؛ د - در صورتی که فرد عبور داده شده غیر بالغ باشد، مرتکب به حبس از 3 تا 5 سال محکوم خواهد شد؛ هـ - در صورتی که عمل مرتکب غیر از موارد فوق باشد، مرتکب به حبس از 1 تا 3 سال محکوم خواهد شد.» بر اساس تبصره یک این ماده، در صورتی که مرتکبان جرایم مذکور، کارمند دولت باشند و با سوءاستفاده از سمت خود، مرتکب این جرایم شوند، علاوه بر مجازاتهای تعیین شده در این ماده، به انفصال دائم از خدمات دولتی نیز محکوم خواهند شد. طبق ماده 35 قانون «گذرنامه»، افرادی که از نقاط غیرمجاز به کشور وارد یا از آن خارج شوند، به 2 ماه تا یک سال حبس یا جزای نقدی محکوم خواهند شد. افزون بر این، مطابق ماده 35 مکرر این قانون، «هرایرانی که بدون داشتن گذرنامه یا اسناد در حکم گذرنامه، بخواهد از مرز غیرمجاز خارج شود و به هنگام عبور دستگیر گردد؛ به یک ماه تا یک سال حبس یا ... جزای نقدی محکوم خواهد شد و چنانچه مرتکب دارای گذرنامه و یا اسناد درحکم گذرنامه باشد، به حبس از یک ماه تا شش ماه یا جزای نقدی ... محکوم خواهد شد.»