رشد یکباره بدهی بانک ها به بانک مرکزی!
بانک ها از تبدیل اضافه برداشت خود به خط اعتباری خبر داشتند؟
آخرین گزارش بانک مرکزی از وضعیت متغیرهای پولی و بانکی کشور حکایت از رشد شدید و یکباره بدهی بانک ها به بانک مرکزی دارد؛ بر این اساس فقط در تیرماه برداشت بانک ها از بانک مرکزی بیش از 6 هزار میلیارد تومان افزایش یافته و به رقم 107 هزار میلیارد تومان رسیده است. این در حالی است که پیش از این بدهی ماهانه حدود یک هزار میلیارد تومان نوسان می کرد. به نظر می رسد این شائبه که بانک ها در تیرماه امسال، از تصمیم بانک مرکزی برای تبدیل افزایش برداشت از بانک مرکزی (که با جریمه 34 درصد مواجه می شود) به خط اعتباری 18 درصدی مطلع شده بودند، جدی است، لذا با فراغ بال دست به منبع بانک مرکزی دراز کرده اند تا عطش نقدینگی خود را اندکی رفع کنند.
نقدینگی به 333 1هزارمیلیارد تومان رسید
گفتنی است بانک مرکزی، اواخر مردادماه اعلام کرد که برای کمک به کاهش هزینه تامین مالی بانک ها و کاهش نرخ سود، اضافه برداشت بانک ها از بانک مرکزی را تبدیل به خط اعتباری خواهد کرد. موضوعی که میل بانک ها به اضافه برداشت را به سرعت رشد می دهد.
نمودار میزان افزایش بدهی بانک ها به بانک مرکزی در 6 ماه گذشته را نشان می دهد؛ این نمودار به خوبی گویای رشد این متغیر پولی نسبت به ماه های گذشته است.
بدهی بانک ها به بانک مرکزی یکی از اقلام طرف دارایی ترازنامه بانک مرکزی است که مستقیما پایه پولی و نقدینگی را تحت تاثیر قرار داده و باعث رشد بیشتر آن می شود.
نقدینگی در پایان تیرماه امسال با رشد 23 درصدی نسبت به تیرماه گذشته، به 1333 هزار میلیارد تومان رسیده است.
تداوم رشد سپرده های کوتاه مدت
نکته قابل توجه دیگر در این گزارش مربوط به ترکیب سپرده های کوتاه و بلندمدت است. در تیرماه امسال حدود 1096 هزار میلیارد تومان سپرده مدت دار در بانک ها وجود داشته است که از این میزان 587 هزار میلیارد تومان کوتاه و بقیه بلندمدت بوده است. گفتنی است تا قبل از اواخر سال گذشته، معمولا سپرده های بلندمدت بیش از کوتاه مدت بود اما این روند معکوس شده است و طی فصول اول امسال سرعت رشد کوتاه مدت ها بسیار بیشتر از بلندمدت بوده است.
مثلا در تیرماه امسال سپرده های کوتاه مدت 50 درصد اما بلندمدت ها فقط 3.7 درصد نسبت به تیرماه 95 رشد کرده اند.
گفتنی است یکی از اهداف بانک مرکزی در ارائه فرصت 11 روزه به بانک ها در جریان کاهش نرخ سود بانکی از 11 شهریورماه، تبدیل سپرده های کوتاه مدت به بلندمدت و کاهش قدرت نقدشوندگی آن بود تا قدرت هجوم نقدینگی به بازارهای مختلف و ایجاد اغتشاش در بازارها کاهش یابد.
وضعیت بودجه دولت
گزارش بانک مرکزی از وضعیت بودجه دولت هم حکایت از آن دارد که در چهار ماه اول امسال فقط 1.2 هزار میلیارد تومان بودجه عمرانی تخصیص داده شده است که کمتر از 2 درصد مقدار مصوب در بودجه است. استقراض دولت از بانک مرکزی (در قالب تنخواه گردان) نیز 175 درصد رشد کرده است که به نظر می رسد جهت پرداخت یارانه نقدی بوده است.
همانند چند فصل اخیر، درآمد دولت از محل واگذاری دارایی مالی (استقراض و انتشار اوراق بدهی) روند افزایشی داشته و با رشد 30 درصدی به 17 هزار میلیارد تومان رسیده است.