عاطفالغمری/تحلیل گرمشهورجهان عرب.دونالد ترامپ، رئیسجمهور آمریکا، در سیاست خارجی خود با رؤسایجمهور پیشین تفاوتهایی دارد. برای مثال ریچارد نیکسون، هنری کیسینجر را بهعنوان مشاور امنیت ملی و بعد وزیر خارجه در کنار خود داشت، کسی که ابتکار عمل دیپلماتیک بالایی داشت و توانست با چین و بعد ویتنام صلح کند و در سال ١٩٧٢ نیز با اتحاد جماهیر شوروی به توافق برسد. او همچنین در رابطه با اعراب و اسرائیل از یک دیپلماسی گامبهگام تبعیت میکرد. پیش از او، رئیسجمهور هنری ترومن– در دهه 40- هرچند در امور خارجه تجربه کمتری داشت، اما این نقص را با تکیه بر دو نفر از برجستهترین وزیرانش یعنی جورج مارشال و دین اچسون جبران میکرد. مارشال صاحب ابتکار عمل (طرح مارشال) برای بازسازی اروپا و ویرانیهای باقیمانده از جنگ جهانی دوم بود. اچسون نیز ملقب به استاد دیپلماسی مدرن بود، به خاطر نقشی که در ایجاد چارچوب عملی برای استراتژی مهار داشت؛ طرح اصلی تأسیس ناتو. هنگامی که او وزیر خارجه بود نقشی محوری در تأسیس بسیاری از سازمانهای بینالمللی ازجمله صندوق بینالمللی پول و بانک جهانی داشت. جورج بوش پدر در دوران زمامداری خود بر تجارب افرادی مانند برنت اسکوکرافت، مشاور امنیت ملی اش و جیمز بیکر، وزیر خارجه، تکیه داشت، کسانی که به دنبال فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی در سال ١٩٩١ ،نقش مهمی در ایجاد استراتژی جدید امنیت ملی آمریکا داشتند. هنگامی که جورج بوش پسر در سال ٢٠٠١ قدرت را به دست گرفت، رهبران جنبش نومحافظهکار به کاخ سفید سرازیر شدند و بر سیاست خارجی و دفاع این کشور نیز چنگ انداختند. اما دوران ریاستجمهوری باراک اوباما شاهد شکافهای حادی در داخل دولت بود از جمله نزاع بین رئیس شورای امنیت ملی و برخی از وزیران مثل چاک هاگل وزیر دفاع و جان کری، وزیر خارجه. اکثر تحلیل گران همین امر را موجب کوتاهشدن دیدگاه استراتژیک باراک اوباما در سیاستهایش اعلام کردند. با مقایسه همه این ها باید گفت در ریاستجمهوری دونالد ترامپ ما شاهد اختلاف بین او و همه اعضای کابینه هستیم. او از همان نخستین روزهای حضور در کاخ سفید، وزیران و معاونانش را از خارج از حوزههای دیپلماتیک مرسوم برگزید. یکی از آن ها بازرگان و تاجر و دیگری یک نظامی سابق بود، کسانی که دیدگاه ایدئولوژیک واحدی نداشتند. هیچ یک از وزیران یا معاونان ترامپ از بین نخبگان نیامدهاند یا پیوندی با آن گنجینه متراکم کارشناسی در حوزه سیاست خارجی ندارند. خلاصه این که روند دولت ترامپ در سیاست خارجی پیشبینیناپذیر است.