استفاده از واژگان بیگانه و ارائه اطلاعات نادرست از شاهنامه در برخی از گزارش‌های ورزشی از رقابت‌های المپیک در روزهای اخیر انتقاداتی را به همراه داشته است‌. اسماعیل امینی، شاعر و استاد دانشگاه، در صفحه شخصی‌اش در فضای مجازی نوشت: «مجریان تلویزیون به مدال‌ها می‌گویند: نشان در حالی که از میان میلیون‌ها فارسی‌زبان و هزاران ورزشکار حتی یک‌نفر هم به این‌ها نمی‌گوید: نشان.
آن وقت همان مجریان دلسوز زبان فارسی، به بازیکن المپیکی می‌گویند: المپین. به زمان می‌گویند: تایم. به امتیاز می‌گویند: پوئن. به دیوار می‌گویند: وال. به چالش می‌گویند: چلنج».
بیگانه بودن گزارش‌های ورزشی با زبان فارسی تنها به استفاده از این اصطلاحات و واژگان ختم نمی‌شود. گاه اطلاعات نادرستی نیز که در گزارش‌ها ارائه می‌شود، حکایت از غربت زبان فارسی دارد. از جمله این موارد می‌توان به توصیف ناهید کیانی از زبان یکی از گزارشگران اشاره کرد که پیوسته او را «تهمینه ایران» می‌خواند. تهمینه در شاهنامه تنها همسر رستم است و مادر سهراب. هیچ ویژگی دیگری که نشان‌دهنده جنگاوری او باشد در شاهنامه ذکر نشده است. شاید خوب باشد گزارشگران «گردآفرید» یاد کنند؛ دختر گژدهم، پهلوان ایرانی که جنگاور بود و با فنون رزم آشنا. از سوی دیگر، با تدبیر بود و با استفاده از همین بهره‌مندی از خرد توانست زمانی که در چنگ سهراب گرفتار شده‌، خود را برهاند.
در ماده یازدهم آیین‌نامه اجرایی قانون ممنوعیت به کارگیری اسامی، عناوین و اصطلاحات بیگانه درباره لزوم استفاده از زبان فارسی در رسانه ملی آمده است: صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران موظف است با ایجاد واحد مناسب در تشکیلات فعلی خود، ضمن زمینه‌سازی برای اجرای قانون، با جدیت از به‌کارگیری واژه‌های بیگانه خودداری و ضوابط دستور زبان فارسی معیار را در همه برنامه‌های خود رعایت کند.

تومار / طومار

«طومار» معرب از واژه یونانی است و املای آن به همین صورت یعنی با «طا»
معمول است:

 طومارهای پاپیروسی.... متضمن ادعیه و اذکار و همچنین مناجات ها و اعتراف ها است.
 
توهین

این کلمه در عربی به معنی «ضعیف ساختن » است ولی در فارسی در معنی «استخفاف و کوچک شمردن» به کار می رود. در زبان عربی برای ادای این معنی از اهانت استفاده می کنند:
 
اگر در زندگانی عادی کسی به یک فرد معمولی ناسزا بگوید یا در حق او توهینی روا دارد قانوناً مقصر و قابل مجازات محسوب می شود.

اگر کسی به من توهین کند، من خود به خوبی از عهده جبران بر می آیم.
برگرفته از  «فرهنگ درست نویسی سخن»، تالیف استاد حسن انوری

نمایشگاهی در کاخ باکینگهام مجموعه‌ای ارزشمند از طراحی‌های هنرمندان چیره‌دست رنسانس را به نمایش می‌گذارد. به گزارش ایسنا، این نمایشگاه که در ماه نوامبر آغاز می‌شود با گردآوری ۱۶۰ اثر از بیش از ۸۰ هنرمند که بین سال‌های ۱۴۵۰ تا ۱۶۰۰ زندگی می‌کردند، بازدیدکنندگان را با طراحی هنرمندان چیره‌دستی مانند لئوناردو داوینچی، میکل آنژ، رافائل و تیسین و همچنین نام‌های کمتر شناخته‌شده آشنا می‌کند. این گالری گستره‌ترین طیف نقاشی‌های این دوره هنری انقلابی را که تاکنون دیده شده است، ارائه خواهد داد و  علاوه بر آثار استادان فوق،‌ شامل ۱۲ طراحی است که هرگز در بریتانیا به نمایش در نیامده‌اند و بیش از ۳۰ نقاشی از «مجموعه سلطنتی» را که هرگز به نمایش گذاشته نشده‌اند نیز ارائه می‌کنند. در میان آثاری که برای نخستین‌بار نمایش داده می‌شود، یک طراحی گچی شترمرغ است که در حدود سال ۱۵۵۰ خلق شده و معمولاً به «تیسین» نسبت داده می‌شود.

حجت امانی، نقاش و استاد دانشگاه به عنوان مهمان ویژه به جشنواره بین‌المللی نقاشی اروپای شرقی دعوت شد. به گزارش ایلنا، امانی قرار است مجموعه‌ای از نقاشی‌های خود را که با ترکیب مواد شکل گرفته‌اند، در این رویداد به نمایش بگذارد. جشنواره بین‌المللی نقاشی کاناس با حضور نقاشان مختلف از ۳۰ کشور جهان از جمله آلمان، مصر، روسیه، هند کره جنوبی و ... به صورت کارگاهی و به یاد نقاشان اکسپرسیو آلمان (گروه پل) در سپتامبر سال ۲۰۲۴ (اول شهریورماه) برگزار می‌شود. حجت امانی پیش از این در جشنواره ‌های هنری معتبری دنیا از جمله ویدئو آرت آتن، هنر معاصر کلمبو، هنر معاصر سیدنی، هنر محیطی نپال و مجیک آو پرشیا لندن شرکت کرده‌است.
 

فراخوان همایش «زبان و خط فارسی گفتاری» با هدف سامان‌دهی به دستور خط و فرهنگ املایی فارسی گفتاری منتشر شد. روابط عمومی فرهنگستان زبان و ادب فارسی با انتشار این فراخوان نوشت: فرهنگستان زبان و ادب فارسی به‌حکم وظیفه‌ای که در پاسداری از زبان و خط فارسی برعهده دارد و با توجه به گسترش روزافزون صورت‌های غیرمعیار زبان و خط فارسی و بروز سلیقه‌های گوناگون و متضاد در این زمینه، بر آن است همایشی را با هدف سامان‌دهی به دستور خط و فرهنگ املایی فارسی گفتاری برگزار کند.
 محورهای این همایش عبارت‌اند از:
گفتاری‌نویسی در فارسی؛
ترجمه و ویرایش زبان و خط فارسی گفتاری؛
زبان و خط فارسی گفتاری در رایاسپهر (پردازش خط و زبان فارسی گفتاری/ محاوره‌ای، فضای مجازی و شبکه‌های اجتماعی، پیکره‌ها)؛
زبان و خط فارسی گفتاری در ادبیات (ادبیات داستانی، نمایش‌نامه‌نویسی، فیلم‌نامه‌نویسی)؛
زبان و خط فارسی گفتاری در رسانه (زیرنویس فیلم‌ها، تبلیغات شهری، صداوسیما)؛
ابعاد زبان‌شناختی زبان و خط فارسی گفتاری (جنبه‌های آوایی، نحوی و واژگانی- صرفی فارسی گفتاری، جنبه‌های جامعه‌شناختی گفتاری‌نویسی، گفتاری‌نویسی در فرهنگ‌نگاری)؛
زبان و خط فارسی گفتاری در عرصه آموزش (گفتاری‌نویسی در مدارس، گفتاری‌نویسی در آموزش زبان فارسی به غیرفارسی‌زبانان).
آخرین مهلت دریافت نسخۀ کامل مقاله سی‌ام آبان ۱۴۰۳ است. نتایج ارزیابی آثار رسیده سی‌ام آذر ۱۴۰۳ اعلام خواهد شد.
 

  محمد بهبودی نیا- روزنامه خراسان در سال‌های گذشته با تمرکز بر پاسداشت زبان و خط فارسی، وضعیت این خط و زبان را در کشورهایی از جمله ایران، پاکستان، هند، تاجیکستان، افغانستان مورد تحلیل و بررسی قرار داده است. سلسله گزارش‌هایی که بنا به اعلام مسئولان و اندیشمندان کشورهای یادشده با استقبال شایسته روبه‌رو بوده است. عصر روز یک شنبه محمد شهریار سرکنسول پاکستان، به مناسبت روز خبرنگار مهمان موسسه فرهنگی هنری خراسان بود. با توجه به اهمیت پاسداشت زبان فارسی در کشور پاکستان در حاشیه این دیدار، سوالاتی را درباره وضعیت زبان فارسی در پاکستان و همچنین انواع همکاری‌های مشترک ایران و پاکستان برای تقویت و پاسداشت این زبان از او پرسیده‌ایم که مشروح آن را در ادامه می‌خوانید.

عصر فرهنگ خراسان بزرگ
به گزارش خراسان در ابتدای این دیدار حسین سعیدی، مدیرمسئول روزنامه خراسان ضمن خوشامدگویی به محمد شهریار، به معرفی موسسه فرهنگی هنری خراسان پرداخت و گفت: ما در حوزه‌های مختلف فرهنگی و هنری نگاهمان همواره به فراتر از مرزهای خراسان امروزی است. با همین دیدگاه هر زمان از جغرافیای فرهنگی خراسان سخنی به میان می‌آوریم منظورمان خراسان بزرگ است که شامل کشورهای ایران، پاکستان، افغانستان، هند، تاجیکستان و ... است؛ زیرا این کشورها در طول روزگاران گذشته دارای یک‌زبان و فرهنگ بوده‌اند. بر همین اساس در بخش‌های مختلف روزنامه خراسان و به‌ویژه در بخش فرهنگ و ادبیات همواره به دنبال گسترش روابط دو کشور بوده و هستیم. ما بر اساس همین نگاه فرامرزی در روزنامه خراسان، سلسله نشست هایی را به نام «عصر فرهنگ خراسان» راه‌اندازی کرده‌ایم که در این نشست ها قرار بر این شده تا از چهره‌های برجسته خراسان بزرگ تجلیل کنیم. ما قصد داریم با این حرکت فرهنگی قدردان تلاش‌های این بزرگ‌مردان عرصه فرهنگ باشیم. علامه اقبال لاهوری یکی از افراد برجسته‌ای است که دین بزرگی بر گردن همه ما فارسی‌زبانان دارد و ما بسیار علاقه‌مندیم تا با معرفی هر چه بیشتر این چهره ماندگار عرصه ادب پارسی این شخصیت کم‌نظیر را بیش‌ازپیش به جوانان فارسی‌زبان معرفی کنیم.
وی افزود: روزنامه خراسان به‌عنوان یکی از قدیمی‌ترین روزنامه‌های ایران همواره دغدغه‌هایی را در سطح بین‌المللی دنبال می‌کند. در کنار این رسانه مکتوب، در فضای مجازی نیز اپلیکیشن «آخرین خبر» و «خراسان آنلاین» را راه‌اندازی کردیم تا در فضای دیجیتال نیز اهدافی را که به برخی از آن‌ها اشاره شد پیگیر باشیم.
حسین سعیدی در ادامه به معرفی دیگر فعالیت‌های موسسه فرهنگی هنری خراسان پرداخت و گفت: این موسسه علاوه بر فعالیت‌های خبری در فضای مکتوب و مجازی در دیگر زمینه‌ها ازجمله شهر چاپ به فعالیت‌های فرهنگی و هنری می‌پردازد. در حوزه انتشارات کتاب نیز با تمرکز بر ادبیات حماسی و شاهنامه فردوسی فعالیت‌هایی را درگذشته انجام داده‌ایم و درآینده قصد گسترش هرچه بیشتر این بخش را داریم.

روزنامه خراسان، پای ‌کار فرهنگ خراسان بزرگ
مدیرمسئول روزنامه خراسان گفت: موسسه فرهنگی خراسان آمادگی کامل خود را برای همکاری‌های ادبی، هنری، خبری و فرهنگی با کشور پاکستان اعلام می‌کند. به‌عنوان ‌مثال با ظرفیت عظیم موجود در چاپخانه این موسسه، می‌توانیم انتشار آثار اندیشمندان و شاعران و نویسندگان بزرگ دو کشور را به دو زبان فارسی منتشر کنیم و با تمام توان این امکانات را در خدمت گسترش و پاسداشت زبان فارسی و فرهنگ مشترک دو کشور قرار دهیم.
سعیدی گفت: ما همواره از دوستی دیرینه مردم ایران و پاکستان خرسندیم و امیدواریم با این‌گونه تعاملات این دوستی دیرینه را تقویت کنیم

تأثیر رسانه‌ها در گسترش روابط کشورهای فارسی‌زبان
در ادامه این نشست صمیمانه محمد شهریار سرکنسول کشور پاکستان نیز ضمن استقبال از همکاری‌های مشترک با موسسه فرهنگی هنری خراسان گفت: روزنامه خراسان به‌عنوان رسانه‌ای با قدمت فراوان سهم زیادی در پیشبرد مثبت موضوعات فرهنگی، هنری و... میان دو کشور دارد. باعث افتخار بنده است که مخاطب این روزنامه هستم و می‌توانم با مطالعه این روزنامه زبان فارسی خودم را ارتقا دهم.
 وی افزود: ما به‌صورت مداوم برنامه‌های مشترکی را با حضور اندیشمندان حوزه زبان فارسی و اردو در دو کشور ایران و پاکستان برگزار می‌کنیم که یکی از این ویژه‌برنامه‌ها، نشست مشترک شاعران و اهالی هنر ایران و پاکستان به مناسبت تولد علامه اقبال لاهوری است. در آبان ماه سال جاری نیز قصد داریم برنامه باشکوهی را در دانشگاه فردوسی برگزار کنیم. برگزاری این‌گونه برنامه‌ها کمک فراوانی به تقویت تعاملات فرهنگی دو کشور دارد. دو کشور ایران و پاکستان ازنظر فرهنگی بسیار به هم نزدیک هستند. در این میان رسانه‌های پرمخاطبی مانند روزنامه خراسان در بازنمایی مشترکات فرهنگی دو کشور که به همبستگی بیشتر می‌انجامد نقش بسزایی دارند.

نگاه تحسین‌برانگیز روزنامه خراسان به موضوعات فرهنگی 
محمد شهریار خاطرنشان کرد: بنده همیشه به دلیل نگاه حرفه‌ای روزنامه خراسان به موضوعات فرهنگی، این روزنامه را تحسین می‌کنم. این روزنامه دارای پیشینه‌ای قوی در همه حوزه‌هاست و همچنان باقدرت به مسیر خود ادامه می‌دهد. با توجه به ضریب نفوذ روزنامه خراسان و قدمت آن‌وقتی مسائل فرهنگی، ادبی و هنری و بسیاری از موضوعات مشترک دیگر میان ایران و پاکستان به‌خوبی معرفی شود بی‌تردید تأثیر بسیار خوبی را شاهد خواهیم بود.

جایگاه ریشه‌دار زبان فارسی در پاکستان
سرکنسول پاکستان در پاسخ به این سوال که ایران و پاکستان در زمینه فرهنگ و ادبیات در چه زمینه‌هایی می‌توانند همکاری‌های مشترک داشته باشند؟ گفت:
یکی از مهم‌ترین اشتراکات ما زبان فارسی است که با تقویت این بخش، تأثیر مستقیم آن بر دیگر زمینه‌های همکاری را شاهد خواهیم بود. زبان فارسی در پاکستان جایگاهی ریشه‌دار دارد و میراث جدایی‌ناپذیر فرهنگی ما به شمار می‌آید. اگرچه جایگاه زبان فارسی در کشور پاکستان با تغییراتی همراه بوده است اما همچنان این زبان جایگاه مردمی و دانشگاهی خود را حفظ کرده است. در دوره مغول، زبان فارسی در شبه‌قاره هند زبان‌اصلی به شمار می آمد و خردمندان و اندیشمندان و مردم این منطقه به فارسی‌زبان بودند. بسیاری از آثار کلاسیک ادبیات و شعر و فلسفه در این منطقه به زبان فارسی نوشته‌شده بودند. این روند باقدرت ادامه داشت اما پس از استعمار انگلستان وضعیت دگرگون شد و زبان انگلیسی به‌تدریج به‌عنوان زبان آموزش و ارتباطات رسمی جایگزین زبان فارسی شد اما هنوز در مراکز عالی و دانشگاهی زبان و ادبیات فارسی تا سطح دکتری تدریس می‌شود. هنوز انجمن‌های ادبی زیادی در پاکستان با محوریت زبان فارسی فعالیت می‌کنند و هدفشان ترویج و پاسداشت زبان فارسی است. شاعران بزرگ فارسی‌زبان مانند مولوی، حافظ، سعدی و ... در پاکستان موردتوجه و تحسین مردم کشورما هستند و پژوهشگران ما بر روی این منابع ارزشمند مطالعات و پژوهش هایی دارند. همین امروز که با شما صحبت می‌کنم در بسیاری از دانشگاه‌های پاکستان کرسی‌های فردوسی شناسی در حال فعالیت است و همه این‌ها بازتاب ترویج زبان فارسی در پاکستان است.

خدمات متقابل زبان فارسی و اردو به ادبیات
محمد شهریار افزود: البته باید به این نکته توجه داشته باشیم که به همان اندازه که گسترش زبان فارسی در پاکستان باعث گسترش روابط میان دو کشور می‌شود گسترش زبان اردو در ایران نیز مؤثر است. در حال حاضر، سال‌هاست در دانشگاه تهران دپارتمان زبان اردو فعالیت می‌کند و به‌تازگی دانشگاه فردوسی مشهد نیز به این موضوع ورود کرده و دپارتمان زبان اردو در این دانشگاه نیز در حال راه‌اندازی است. این اقدام جای خوشحالی دارد و همه ما باید با همین دیدگاه بر گسترش زبان‌های دو کشور تمرکز داشته باشیم.
 محمد شهریار در پاسخ سوال دیگر ما مبنی بر این که طبق شنیده‌های ما اعزام استادان زبان فارسی از ایران به پاکستان با مشکلاتی روبه‌روست. آیا این شنیده‌ها را تایید می‌کنید؟ گفت: امروز تعداد زیادی از استادان ایرانی در دانشگاه‌های پاکستان مشغول به تدریس زبان و ادبیات فارسی هستند و ما در این زمینه مشکلی نداریم. این استادان به‌صورت دوره‌ای میان کشور ایران و پاکستان دررفت و آمدند. به نظر بنده مشکل ما امروز کمبود استادان اردو در دانشگاه‌های ایران است. البته در دانشگاه تهران استادان زبان اردو تعدادشان قابل‌توجه است اما در دانشگاه فردوسی مشهد با کاستی‌هایی روبه‌روییم و در تلاشیم با دعوت استادان اردوزبان به این دانشگاه این مشکل را برطرف کنیم و هر چه سریع‌تر کرسی تدریس زبان اردو در دانشگاه فردوسی راه‌اندازی شود و از این مسیر تولیدات فرهنگی و ادبی مشترکمان را بیش‌ازپیش باهم به اشتراک بگذاریم.
وی افزود: امروز خوشبختانه در کتابخانه‌های پاکستان منابعی غنی در حوزه‌های مختلف به زبان فارسی داریم. از این نظر ما با مشکلی روبه‌رو نیستیم. البته ما معتقدیم آثار مربوط به ادبیات فارسی و اردو هرچقدر هم در کتابخانه‌های دو کشور وجود داشته باشد بازهم باید برای ارتقای این وضعیت تلاش کرد.

شعر اول :
وقتی دل سودایی می‌رفت به بستان‌ها
بی خویشتنم کردی بوی گل و ریحان‌ها
گه نعره زدی بلبل گه جامه دریدی گل
با یاد تو افتادم از یاد برفت آن‌ها
ای مهر تو در دل‌ها وی مهر تو بر لب‌ها
وی شور تو در سرها وی سر تو در جان‌ها
تا عهد تو دربستم عهد همه بشکستم
بعد از تو روا باشد نقض همه پیمان‌ها
تا خار غم عشقت آویخته در دامن
کوته نظری باشد رفتن به گلستان‌ها
آن را که چنین دردی از پای دراندازد
باید که فروشوید دست از همه درمان‌ها
گر در طلبت رنجی ما را برسد شاید
چون عشق حرم باشد سهل است بیابان‌ها
هر تیر که در کیش است گر بر دل ریش آید
ما نیز یکی باشیم از جمله قربان‌ها
هر کاو نظری دارد با یار کمان ابرو
باید که سپر باشد پیش همه پیکان‌ها
گویند مگو سعدی چندین سخن از عشقش
می‌گویم و بعد از من گویند به دوران‌ها
 
شعر دوم:
رفتیم اگر ملول شدی از نشست ما
فرمای خدمتی که برآید ز دست ما
برخاستیم و نقش تو در نفس ما چنانک
هر جا که هست بی تو نباشد نشست ما
با چون خودی درافکن اگر پنجه می‌کنی
ما خود شکسته‌ایم چه باشد شکست ما
جرمی نکرده‌ام که عقوبت کند ولیک
مردم به شرع می‌نکشد ترک مست ما
شکر خدای بود که آن بت وفا نکرد
باشد که توبه‌ای بکند بت‌پرست ما
سعدی نگفتمت که به سرو بلند او
مشکل توان رسید به بالای پست ما
 
شعر سوم:
با جوانی سر خوش است این پیر بی تدبیر را
جهل باشد با جوانان پنجه کردن پیر را
من که با مویی به قوّت برنیایم ای عجب
با یکی افتاده‌ام کو بُگسلد زنجیر را
چون کمان در بازو آرد سروقدِ سیم‌تن
آرزویم می‌کند کآماج باشم تیر را
می‌رود تا در کمند افتد به پای خویشتن
گر بر آن دست و کمان چشم اوفتد نخجیر را
کس ندیده است آدمیزاد از تو شیرین‌تر سخن
شِکَّر از پستانِ مادر خورده‌ای یا شیر را
روزِ بازارِ جوانی پنج روزی بیش نیست
نقد را باش ای پسر کآفت بود تأخیر را
ای که گفتی دیده از دیدارِ بُت‌رویان بدوز
هر چه گویی چاره دانم کرد جز تقدیر را
زهد پیدا، کفر پنهان بود چندین روزگار
پرده از سر برگرفتیم آن همه تزویر را
سعدیا در پای جانان گر به خدمت سر نهی
همچنان عذرت بباید خواستن تقصیر را